វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិស្តុកហ៊ូម (SIPRI) បានលើកឡើងនៅក្នុងទិន្នន័យស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួនថ្មីមួយថា ការឈ្លានពានរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន និងការគាំទ្ររបស់លោកខាងលិចទៅដល់ទីក្រុងកៀវ បានបង្កើនភាពតានតឹងខ្លាំងឡើងៗ ក្នុងចំណោមប្រទេស ដែលមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរក្នុងដៃចំនួនប្រាំបួនប្រទេសក្នុងពិភពលោក ជាពិសេសវិមានក្រឹមឡាំងតែម្តង។
វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនេះ បានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា ទោះបីចំនួនអាវុធនុយក្លេអ៊ែរបានធ្លាក់ចុះបន្តិចក្តីនៅចន្លោះខែមករាឆ្នាំ ២០២១ និងខែមករាឆ្នាំ ២០២២ ក៏ដោយ ប៉ុន្ដែក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែររបស់ពិភពលោកអាចនឹងចាប់ផ្តើមកើនឡើងសាជាថ្មីម្តងទៀត ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ បើមិនមានសកម្មភាពសម្របសម្រួលណាមួយ ពីសំណាក់ប្រទេសមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរទេនោះ។
មួយវិញទៀត លោក វាលហ្វ្រេដ វ៉ាន់ (Wilfred Wan) នាយកកម្មវិធីឃ្លាំមើលអាវុធប្រល័យលោករបស់ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវស្តុកហ៊ូមដដែលនេះ បាននិយាយថា "ប្រទេសដែលកាន់កាប់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរទាំងអស់កំពុងបង្កើន ឬធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវឃ្លាំងអាវុធរបស់ខ្លួន ហើយរដ្ឋខ្លះកំពុងប្រើវោហាសាស្ត្រ ដើម្បីកំញើញពីអនុភាពនៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន ហើយនិងភាពចាំបាច់នៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រយោធារបស់ពួកគេផងដែរ"។ ប៉ុន្ដែ លោក វាលហ្វ្រេដ វ៉ាន់ ថា "នេះជានិន្នាការគួរឱ្យបារម្ភខ្លាំងណាស់"។
អត្ថបទគួរអាន
គួររំលឹកថា បីថ្ងៃបន្ទាប់ពីការចូលលុកលុយរបស់ទីក្រុងមូស្គូលើអ៊ុយក្រែន ដែលវិមានក្រឹមឡាំងហៅថា ជា "ប្រតិបត្តិការយោធាពិសេស"នោះ ប្រធានាធិបតីរុស្សី លោក ពូទីន បានប្រើឲ្យយោធារបស់ខ្លួនដាក់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅក្នុងភាពអាសន្នកម្រិតខ្ពស់ ដើម្បីប្រុងជើងការពេលមានស្ថានការណ៍ចាំបាច់។
ហើយលោក ពូទីន ក៏បានព្រមានផងដែរអំពីផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរដែល "មនុស្សជាតិមិនធ្លាប់ឃើញពីមុនក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ" បើមានប្រទេសណាមួយហ៊ានឈរពាំងរផ្លូវរុស្ស៊ី ក្នុងរឿងអ៊ុយក្រែនមែននោះ។
សូមបញ្ជាក់ថា បើតាមទិន្នន័យរបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវស្តុកហ៊ូមនេះ ប្រទេសរុស្ស៊ីមានឃ្លាំងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរធំជាងគេ បើធៀបនឹងប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងពិភពលោក ជាមួយនឹងក្បាលគ្រាប់សរុបចំនួនជិត៦ពាន់គ្រាប់ច្រើនជាងសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រហែល ៥៥០គ្រាប់។ មហាអំណាចអាមេរិក និងរុស្ស៊ី សរុបចូលគ្នាមានក្បាលគ្រាប់ជាង ៩០% នៃក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរសរុបរបស់ពិភពលោក ខណៈប្រទេសចិនកំពុងតាមពីក្រោយប្រទេសទាំងពីរនេះ ក្នុងការពង្រីកក្បាលគ្រាប់របស់ខ្លួន ដែលគេប៉ាន់ប្រមាណថា ចិនទើបពង្រីកបន្ថែមជាង ៣០០ គ្រាប់ទៀត។
យ៉ាងណាមិញ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិស្តុកហ៊ូម (SIPRI) និងជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុយអែតផងនោះ លោក ស្ទេហ្វេន លូវេន (Stefan Lofven) បាននិយាយថា "ទំនាក់ទំនងរវាងពួកប្រទេសមហាអំណាចពិភពលោកកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនទៅៗ ចំពេលដែលពេលមនុស្សជាតិ និងភពផែនដី កំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាចាក់ស្រេះនានា ក៏ដូចជាបញ្ហាទូទៅផងដែរ ដែលការណ៍នេះអាចដោះស្រាយបាន លុះត្រាតែមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិជាសកលតែប៉ុណ្ណោះ ពិសេសពីប្រទេសមហាអំណាចពិភពលោក"៕
អត្ថបទ៖ ហ៊ុន គន្ធថៃ
© 2024 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាងដោយ ខេមបូណូមីស។ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ ឬផ្សាយបន្ត សូមទាក់ទងមក អ៊ីម៉េល sothea[at]cambonomist.com ឬទូរស័ព្ទលេខ 089 777 076។
