នៅក្នុងអត្ថបទ លោក ប៊ីល ហ្គេតស៍ ផ្ដើមដោយពាក្យពីរឃ្លា ! «ជីវិតមនុស្សគ្រប់រូបមានតម្លៃស្មើគ្នា។ ប៉ុន្តែ ការស្លាប់ខ្លះហាក់ដូចជាឃោរឃៅខ្លាំងណាស់»។
សៀវភៅដំណើរជីវិតដ៏កម្សត់ ដែលធ្វើឲ្យលោក ប៊ីល ហ្គេតស៍ ស្រក់ទឹកភ្នែក និងពោលសរសើរ មានចំណងជើងថា«When Breath Becomes Air» ឬអាចប្រែជាភាសាខ្មែរថា «នៅពេលដង្ហើមប្រែក្លាយជាខ្យល់»។
សៀវភៅនេះ រៀបរាប់អំពីដំណើរជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកនិពន្ធឈ្មោះ Paul Kalanithi (ផូល ខាឡានីធី) ដែលជាវេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកវះកាត់ផង និងជាអ្នកនិពន្ធផង។ ប៉ុន្តែ លោកទទួលមរណភាពក្នុងវ័យត្រឹម ៣៦ឆ្នាំ ដោយសារជំងឺមហារីកសួត។
នៅឆ្នាំ២០១៣ លោក ខាឡានីធី បានពិនិត្យរោគវិនិច្ឆ័យឃើញថា ខ្លួនកើតជំងឺមហារីកសួតដែលមិនអាចព្យាបាលជាបាន។ គ្រានោះ លោកអាយុទើប ៣៦ឆ្នាំ ដែលហៀបនឹងចូលរួមផ្ដល់វិភាគទានដ៏ធំធេងដល់ពិភពលោក ជាមួយនឹងខួរក្បាល និងដៃទាំងពីររបស់លោក។
ខាឡានីធី ជាវេជ្ជបណ្ឌិតដ៏ជំនាញផង និងជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដ៏ឆ្លាតវៃផង។ ការស្រាវជ្រាវថ្នាក់បណ្ឌិតរបស់លោក ស្ដីពីវិធីព្យាបាលហ្ស៊ែន បានធ្វើឲ្យលោកទទួលពានរង្វាន់ដ៏ខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងវិស័យស្រាវជ្រាវនេះ។
សៀវភៅ «When Breath Becomes Air» នេះហើយ ធ្វើឲ្យ ប៊ីល ហ្គេតស៍ អានហើយស្រក់ទឹកភ្នែក។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ខាឡានីធី ក៏ជាអ្នកនិពន្ធដ៏អស្ចារ្យផងដែរ។ នៅមុនពេលចូលរៀនសាលាពេទ្យ លោកទទួលបានសញ្ញាបត្រពីរផ្នែកអក្សរសាស្ត្រអង់គ្លេស ពីសាកលវិទ្យាល័យ Stanford និងមានបំណងចង់ក្លាយជាអ្នកនិពន្ធអាជីព។ ប៉ុន្តែ គួរឲ្យស្ដាយ ! ពិភពលោកបានបាត់បង់មនុស្សពូកែមួយរូប។
នៅក្នុងសៀវភៅ «នៅពេលដង្ហើមប្រែក្លាយជាខ្យល់» ខាឡានីធី រៀបរាប់អំពីដំណើរជីវិតរបស់ខ្លួន ក្នុងនាមជាវេជ្ជបណ្ឌិតផង ជាអ្នកជំងឺខ្លួនឯងផង និងក្នុងតួនាទីជាប្ដីមួយរូបផង។ ចំណុចនៃសាច់រឿងដែលធ្វើឲ្យលោក ប៊ីល ហ្គេតស៍ យំ គឺត្រង់ដែល ខាឡានីធី និងប្រពន្ធ សម្រេចចិត្តយកកូន បើទោះបីជាដឹងខ្លួនថាមានជំងឺមហារីកព្យាបាលមិនជាក្ដី។ ខាឡានីធី មានជីវិតរស់រហូតដល់កូនកើតចេញពីផ្ទៃម្ដាយ ប៉ុន្តែ ដោយសារធ្លាក់ខ្លួនឈឺខ្លាំង គាត់មិនអាចសូម្បីតែពរកូនតូចជាទីស្រលាញ់របស់គាត់មកផ្អឹបនឹងដើមទ្រូងបាន។ ៨ខែក្រោយពីកូនកើតមក ខាឡានីធី ក៏បានលាចាកលោក។
លោក ប៊ីល ហ្គេតស៍ សរសេរនៅក្នុងអត្ថបទលោកថា ពេលអានសៀវភៅនេះ លោកក្ដុកក្ដួលជាខ្លាំង ហើយសូម្បីភរិយា និងកូនស្រីលោកក៏ដូចគ្នាដែរ។ លោក ហ្គេតស៍ ថា ក្រៅពីកម្សត់រឿងនេះក៏បង្ហាញអត្ថន័យជាច្រើនស្រទាប់ ដូចជា ជីវិត និងសេចក្ដីស្លាប់ អ្នកជំងឺនិងគ្រូពេទ្យ កូនប្រុស និងឪពុក ការងារនិងគ្រួសារ ភក្ដីភាព និងហេតុផល ជាដើម។
លោក ប៊ីល ហ្គេតស៍ បានអានសៀវភៅនេះចប់មួយសាហើយ ប៉ុន្តែ លោកថា លោកនឹងអានវាជាថ្មីម្ដងទៀត៕
