មុននឹងចូលមកដល់ក្នុងឋានៈជាប្រធានអាស៊ានក្នុងឆ្នាំនេះ លើកចុងក្រោយបំផុត ដែលឥណ្ឌូនេស៊ី ធ្វើជាប្រធានគឺកាលពីឆ្នាំ២០១១។ ខុសប្លែកគ្នាខ្លាំងពីជាង១០ឆ្នាំមុន សម្រាប់ប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំនេះ ឥណ្ឌូនេស៊ីត្រូវប្រឈមមុខដោះស្រាយជាមួយនឹងបញ្ហាជាច្រើន ពិសេសបញ្ហាដែលរ៉ាំរ៉ៃដោះមិនទាន់ចេញ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា។
រដ្ឋមន្ត្រីការបររេសឥណ្ឌូនេស៊ី គឺលោក រេនតូ ម៉ាស៊ូឌី ថ្លែងថា៖ ឥណ្ឌូនេស៊ីចង់ឃើញការអនុវត្តដំណោះស្រាយជាឯកច្ឆន្ទទាំង៥ចំណុច ដែលជាគោលដៅចម្បងរបស់អាស៊ាន ក្នុងការរួមចំណែកជួយមីយ៉ាន់ម៉ា ស្វែងរកផ្លូវចេញពីវិបត្តិនយោបាយ។ ការថ្លែងដូចនេះរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ឥណ្ឌូនេស៊ី គឺនៅក្រោយពេល២ឆ្នាំមកនេះ របបយោធាពុំបានអនុវត្តទៅតាមអ្វីដែលខ្លួនព្រមព្រៀងឡើយ ហើយផ្ទុយទៅវិញស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសហាក់កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ។
គួរកត់សម្គាល់ថា ឥណ្ឌូនេស៊ីបានបង្ហាញពីការតាំងចិត្តខ្ពស់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានៅមីយ៉ាន់ម៉ា។ ជាក់ស្តែង ក្រុងហ្សាកាតា នៅមុនកិច្ចប្រជុំចូលមកដល់ បានបង្កើតការិយាល័យប្រេសិតពិសេសមួយ ដែលដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់ខ្លួន ទទួលបន្ទុកដោះស្រាយវិបត្តិនេះ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកតាមដាននយោបាយនៅឥណ្ឌូនេស៊ីវិញនិយាយថា យុទ្ធសាស្ត្រដដែលបែបនេះអាចមើលទៅ ជាដំណោះស្រាយរយៈពេលខ្លីពេកមិនសូវមានប្រសិទ្ធិភាព ដោយហេតុថា ឥណ្ឌូនេស៊ី ដូចគ្នានឹងប្រុយណេ និងកម្ពុជាដែរ គឺមានពេលតែ១ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះសម្រាប់ដោះស្រាយ។
ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ និងអន្តរជាតិដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងហ្សាការតា លោកស្រី Lina Alexandra បាននិយាយថា៖ «បើក្រឡេកមើលភាពស្មុគស្មាញនៃវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា វានឹងមិនអាចដោះស្រាយបានទេក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ។ អ៊ីចឹងហើយ បើប្រធានអាស៊ាននីមួយៗគិតតែក្នុងក្របខណ្ឌមួយឆ្នាំៗនៃភាពជាប្រធានរបស់ខ្លួន បញ្ហានេះនឹងះនឹងះនមិនទៅណាទេ។ ជាជាងបង្កើតឱ្យប្រេសិតពិសេសប្រធានអាស៊ាន គេគួរចាត់តាំងប្រេសិតពិសេសរបស់អាស៊ានតែម្តង សម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហានៅមីយ៉ាន់ម៉ា។
ទោះយ៉ាងណាឥណ្ឌូនេស៊ី នឹងពិបាកដោះស្រាយបញ្ហាស្មុគស្មាញមួយ ក្រោយពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដោយប្រុយណេ និងកម្ពុជា ហាក់មិនបានបង្ហាញពីផ្លែផ្កាសោះ។ បន្ថែមពីលើនោះ បើតាមអ្នកជំនាញ អាស៊ាន បានធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលស្រមោលភូមាខកចិត្តរួចទៅហើយ ចំពោះការឆ្លើយតបរបស់អាស៊ាន និងវិធានការនានាចំពោះរបបសឹកកន្លងមក។
ប៉ុន្តែប្រសិនបើក្នុងពេលដែលឥណ្ឌូនេស៊ីជាប្រធានអាស៊ាននេះ ហើយអាចឈានទៅដោះស្រាយវិបត្តិ ឬមានវឌ្ឍនភាពណាមួយគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះឥណ្ឌូនេស៊ី នឹងត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាមេដឹកនាំមួយ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងសមត្ថភាព ហើយនឹងត្រូវបានគេចងចាំទុក។ ផ្ទុយទៅវិញ បើឥណ្ឌូនេស៊ី នៅតែមិនអានធ្វើបាន នោះបញ្ហានឹងនៅតែបន្តរ៉ាំរ៉ៃ ហើយរឹតតែបង្ហាញពីការអសមត្ថភាពរបស់អាស៊ានជារួម។
សូមជម្រាបថា ក្រៅតែពីបញ្ហានៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលត្រូវដោះស្រាយ ឥណ្ឌូនេស៊ី ក៏ត្រូវការដឹកនាំអាស៊ាននៅឆ្នាំនេះ ប្រឈមមុននឹងបញ្ហាមួយចំនួនទៀតផងដែរ រួមមានជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងការធានានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ាន ក្នុងនាមជាប្រធាន និងជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេក្នុងតំបន់ ចំពេលមានភាពមិនច្បាស់លាស់នៃសេដ្ឋកិច្ចសាកល៕