លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កត់សម្គាល់ឃើញថា ក្រៅពីកំពុងមានជម្លោះដ៏ក្ដៅគគុកជាមួយកម្ពុជា ថៃ ក៏កំពុងមានជម្លោះព្រំដែនជុំទិសជាមួយប្រទេសជិតខាងដូចជាឡាវ ម៉ាឡេស៊ី និងមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ ដោយសារតែជាតិសាសន៍មួយនេះតែងចាត់ទុកប្រទេសជិតខាងជាប្រទេសមិនមានឋានៈ ឬមានមុខមាត់ស្មើនឹងប្រទេសខ្លួន។ បើតាមអ្នកជំនាញភូមិសាស្រ្តនយោបាយរូបនេះ ភាពអំនួតរបស់ជាតិសាសន៍ថៃ ដែលមានពីជំនាន់មុនៗត្រូវបានបន្តមកដល់បច្ចុប្បន្នតាមរយៈការកសាងកម្លាំងយោធា និងសេដ្ឋកិច្ច ហើយធ្វើសង្រ្គាមឈ្លានពានយកទឹកដីប្រទេសជិតខាង ដោយមិនអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តរជាតិ នោះទេ។ ជាក់ស្ដែងប្រទេសថៃ តែងឈ្លានពានមកលើកម្ពុជា ម្ដងហើយម្ដងទៀត និងប្រមាថដល់ធម្មនុញ្ញាអាស៊ាន ដោយពុំបានគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ នោះឡើយ។ ការណ៍នេះ ត្រូវបានលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ចាត់ទុកជាតិសាសន៍ថៃ ជាមនុស្សរស់ក្នុងរូងភ្នំនៃព្រៃសុខោទ័យ។
ដោយឡែកលោកសាស្រ្តាចារ្យ ឯម សុវណ្ណរ៉ា អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយយល់ឃើញថា មូលហេតុដែលប្រទេសថៃ មិនមានសន្តិភាពជាមួយប្រទេសជិតខាង ក៏ដោយសារតែប្រទេសនេះបានគូសផែនទីដោយឯកតោភាគី និងមិនឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់អន្តរជាតិ នោះទេ ជាហេតុធ្វើឱ្យមានជម្លោះជុំទិសជាមួយបណ្ដាប្រទេសជិតខាងរួមមានកម្ពុជា ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា និងម៉ាឡេស៊ី។
បើតាមលោកសាស្រ្តាចារ្យ ឯម សុវណ្ណរ៉ា យន្តការច្បាប់អន្តរជាតិ នៅតែមានសារសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនរវាងប្រទេសថៃ ជាមួយបណ្ដាប្រទេសជិតខាង។ ជាក់ស្ដែងជម្លោះព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ ត្រូវបានលោកជឿជាក់ថា នៅតែអាចប្រើយន្តការរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបាន ដោយសារតែប្រទេសទាំងពីរ គឺជាសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ បន្ថែមលើនេះ ប្រទេសដែលរងការឈ្លានពានពីថៃ ត្រូវពង្រឹងសមត្ថភាពឱ្យខ្លាំងដើម្បីកុំឱ្យប្រទេសថៃ អាចមកឈ្លានពាននៅថ្ងៃអនាគត៕
អត្ថបទ៖ បូ ដូឡា
