តើការដំឡើងពន្ធចំនួន៤៩% របស់អាម៉េរិក លើកម្ពុជា អាចជះឥទ្ធិពលអ្វីខ្លះដល់វិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនៅកម្ពុជា?

ស្របពេលសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាទីផ្សារនាំចេញទំនិញធំជាងគេបំផុតរបស់កម្ពុជា ពិសេសទំនិញនៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនោះ តើតាមរយៈការដំឡើងពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក លើទំនិញនាំចូលពីកម្ពុជានេះ អាចជះឥទ្ធិពលយ៉ាងណាខ្លះដល់កម្លាំងពលកម្ម ការបញ្ជាទិញ និងការវិនិយោគនៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនៅកម្ពុជា?

លោកបណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា ការប្រកាសដំឡើងពន្ធរហូតដល់៤៩% របស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក មកលើកម្ពុជានេះ ចង់ ឬមិនចង់នឹងប៉ះពាល់ទៅដល់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាពិសេសផលិតផលក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរតែម្តង ដ្បិតថា កាលណាពន្ធនាំចូលខ្ពស់ ការបញ្ជាទិញទំនិញអាចនឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយ។ ដូច្នេះ វានឹងអាចធ្វើឱ្យរោងចក្រសហគ្រាសកាត់ដេរមួយចំនួននៅកម្ពុជា ប្រឈមមុខនឹងការថយចុះដំណើរការផលិតកម្មរបស់ខ្លួន ដែលនឹងអាចធ្វើឱ្យកម្មករមួយចំនួនបាត់បង់ការងារ និងប្រាក់ចំណូលផងដែរ។ លើសពីនេះ ការដំឡើងពន្ធនេះ វាក៏អាចជះឥទ្ធិពលដល់គម្រោងវិនិយោគក្នុងវិស័យនេះនៅកម្ពុជាផងដែរ។

ជាមួយគ្នានេះលោក សេក សុជាតិ អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវយល់ឃើញថា តាមរយៈការដំឡើងពន្ធចំនួន៤៩% របស់អាម៉េរិក លើការនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជានេះ វានឹងប៉ះពាល់ដល់ការចំណាយបស់ពលរដ្ឋអាម៉េរិក ទៅលើការទិញទំនិញទាំងនោះ ហើយពួកគេនឹងកាត់បន្ថយចំណាយលើការទិញសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង កាបូប និងទំនិញមួយចំនួនទៀត ដូច្នេះវានឹងប៉ះពាល់ដល់ការនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជា ចូលទៅអាម៉េរិក។ អ្នកជំនាញរូបនេះ បានបន្ថែមថា ការដំឡើងពន្ធនាំចូលពីសហរដ្ឋអាម៉េរិកនេះ ក៏ជាចំណុចរសើបមួយដែលអាចរាំងស្ទះដល់ការទាក់ទាញវិនិយោគិនថ្មីៗ ដែលចង់វិនិយោគលើវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា សម្រាប់នាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ផងដែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់វិនិយោគិនដែលសំឡឹងលើការនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងៗ គឺពុំមានការរាំងស្ទះនោះទេ។

ដោយឡែក លោក អាត់ ធន់ អនុប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា យល់ឃើញថា ចង់ ឬមិនចង់ប្រាកដណាស់ការដំឡើងពន្ធនេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់ការនាំចេញទំនិញរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ តែយ៉ាងណា ចំពោះការសម្រេចបែបណាបន្ថែមទៀតនោះ គឺពុំទាន់អាចកំណត់បាននៅឡើយទេ ដ្បិតថានេះមិនមែនជាសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នោះទេ ហើយគោលនយោបាយរបស់លោក ត្រាំ នាពេលកន្លង គឺមានការប្រែប្រួលលឿន ដូច្នេះបើមានការចរចា​ណាមួយកើតឡើងវាអាចមានលទ្ធផលផ្សេង ខណៈការកំណត់ពន្ធ៤៩% លើទំនិញកម្ពុជា ពីសហរដ្ឋអាមេរិកនេះ ក៏មិនបានបញ្ជាក់លម្អិតថា ជាពន្ធទៅលើទំនិញទូទៅទាំងអស់ ឬសម្រាប់ទំនិញដែលមិនទាន់បានកំណត់នៅក្នុងប្រព័ន្ធពន្ធ GSPនោះដែរ។

ជុំវិញបញ្ហានេះឯកឧត្តម ហេង សួរ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានគូសបញ្ជាក់នៅក្នុងទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានកម្ពុជាថា តាមរយៈការដំឡើងពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក មកលើកម្ពុជានេះ គឺនឹងមានផលប៉ះពាល់ខ្លះលើកម្មករ និងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ប៉ុន្តែកម្ពុជា អាចគ្រប់គ្រងបាន។ បើតាមថ្នាក់ដឹកនាំរូបនេះ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥នេះ ផលប៉ះពាល់មិនមាននោះទេ ដោយសារការបញ្ជាទិញសម្រាប់វិស័យកាត់ដេរ គឺមានមុនពេលដែលពន្ធត្រូវបានដាក់ ហើយការដាក់ពន្ធនេះ គឺមិនមែនដាក់តែលើកម្ពុជា នោះដែរ ពោលគឺដាក់គ្រប់ប្រទេសដែលនាំចេញសម្លៀកបំពាក់។ ហើយប្រសិនជាចង់លុបចោលការបញ្ជាទិញ ក៏ត្រូវបង់ការពិន័យនៃការលុបចោល ដែលចំណាយដើមទុនច្រើនជាងថ្លៃបង់ពន្ធផងដែរ។ ចំណែកវិស័យស្បែកជើង ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ថា ការបញ្ជាទិញគឺភាគច្រើនដាក់៣ឆ្នាំជាប់គ្នា គឺឆ្នាំ២០២៥, ២០២៦ និង២០២៧។ ប៉ុន្តែឆ្នាំ២០២៧ អាចមានបញ្ហាប្រឈមខ្លះ ប្រសិនជាស្ថានភាពពន្ធនេះមានការបន្ធូរបន្ថយចំពោះប្រទេសគេ ប៉ុន្តែមិនមានការបន្ធូរបន្ថយសម្រាប់កម្ពុជា។

បើតាមឯកឧត្តម ហេង សួរ ការនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរកម្ពុជា ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំជាប់ៗគ្នានេះ គឺទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុបច្រើនជាងទីផ្សារអាម៉េរិក ដូច្នេះកម្ពុជា មានលទ្ធភាពពង្រីកទៅទីផ្សារអឺរ៉ុបបន្ថែមទៀត។ តែយ៉ាងណាកម្ពុជានឹងបន្តធ្វើការជាមួយអាម៉េរិក និងបង្កើតឱ្យមានបរិយាកាសវិនិយោគកាន់តែប្រសើរថែមទៀត ដើម្បីរក្សាឧត្តមភាពផលិកម្មរបស់កម្ពុជា។

អត្ថបទ សោម ស្រីពេជ្រ និងរូបភាពឯកសារ