ត្រូវបានស្រង់សំដីដោយផ្ទាល់យកមកចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានជប៉ុន Nikkei ប្រធានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីលោក ម៉ាសាស៊ូហ្គូ អាសាកាវ៉ា (Masatsugu Asakawa) និយាយអះអាងថា៖ « ADB ចង់ចាប់ផ្តើមការពិភាក្សានៅឆ្នាំក្រោយ អំពីថាតើចិនអាចបញ្ចប់ការខ្ចីប្រាក់ថ្មីៗពី ADB ដែរឬយ៉ាងណា»។
តើADB សម្អាងលើហេតុផលអ្វី ទើបចង់លែងផ្ដល់កម្ចីដល់មហាយក្សចិន?
សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ បច្ចុប្បន្នចិនជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចលំដាប់ទីពីររបស់ពិភពលោក ហើយប្រាក់ចំណូលរបស់ចិនក្នុងមួយឆ្នាំៗក៏បានកើនឡើងទៅតាមនោះផងដែរ។ លើសពីនេះ ចិនថែមទាំងបានក្លាយជាអ្នកផ្តល់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចី ដល់ប្រទេសទាំងក្នុង និងក្រៅតំបន់ផ្សេងទៀត។ ហេតុនេះហើយ អ្នកអង្កេតស្ថានការណ៍ជាច្រើននិយាយថា ចិនគួរតែលែងត្រូវការជំនួយសេដ្ឋកិច្ច ឬហិរញ្ញវត្ថុពីប្រទេសឬស្ថានប័ននានាទៀតហើយ។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB គ្រោងនឹងផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ប្រទេសចិនដល់សម្រាប់រយៈពេល៥ឆ្នាំរាប់ពីឆ្នាំ២០២១ ដល់ ២០២៥ ក្នុងទឹកប្រាក់សរុប ៧,៥ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ចំនួននេះបានធ្លាក់ចុះពីប្រមាណ ៩ពាន់លានដុល្លារនៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៦ ដល់ ២០២០។ ហេតុនេះហើយនៅឆ្នាំក្រោយឆ្នាំ២០២៣នេះ ADB នឹងពិចារណាថា តើត្រូវបញ្ឈប់ការផ្តល់ឥណទានបន្ថែមដល់ប្រទេសចិនបន្ទាប់ពីបញ្ចប់កាលផ្តល់លើកចុងក្រោយនៅឆ្នាំ២០២៥ ឬយ៉ាងណា។
ប្រធាន ADB លោក Asakawa បានបញ្ជាក់ថា នេះគឺជាលើកដំបូងសម្រាប់ស្ថាប័នរបស់លោកក្នុងពិភាក្សាការបញ្ចប់កម្ចីសម្រាប់ប្រទេសចិនពីកម្មវិធីផ្តល់ប្រាក់កម្ចីរបស់ ADB។
គួរជម្រាបថា ស្ថាប័នផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដ៏ធំមួយនេះ មានការកំណត់លក្ខខណ្ឌច្បាស់លាស់ មុននឹងសម្រេចផ្តល់កម្ចីដល់ប្រទេសណាមួយ។ ក្នុងនោះលក្ខខណ្ឌចំបងៗ គឺប្រទេសក្នុងតំបន់ត្រូវបំពេញតាមលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដែលពលរដ្ឋម្នាក់ៗមានចំណូលជាមធ្យមត្រឹម ៧.៤៥៥ដុល្លារ ឬតិចជាងនេះ និងប្រសិនបើប្រទេសនោះ ជួបការលំបាកក្នុងការទទួលបានដើមទុននៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាសូចនាករអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចស្ថិតក្រោមកម្រិតជាក់លាក់មួយដែល ADB កំណត់។
ជាក់ស្តែង សម្រាប់ស្ថានភាពប្រទេសចិន ចំណូលសម្រាប់ពលរដ្ឋចិនម្នាក់ៗ គឺមានលើសពី ៧.៤៥៥ដុល្លារ ទៅហើយ ខណៈដែលប៉េកាំងមិនមានការលំបាកក្នុងការប្រមូលមូលនិធិនៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិនោះដែរ។ ទោះយ៉ាងណា ADB នឹងបន្តវាយតម្លៃថា តើប្រទេសចិននៅតែបំពេញតាមលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យផ្សេងទៀតដែរឬទេ។ ប្រធានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីអះអាងថា ការពិនិត្យពិច័យឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ មុននឹងសម្រេចចិនបញ្ចប់ការផ្ដល់កម្ចីថ្មីៗដល់ប្រទេសចិនគឺជារឿងចាំបាច់ណាស់។ ចាំបាច់ក៏ដោយសារតែ ADB មើលឃើញថា កម្រិតនៃសន្តិសុខ សុខមាលភាពសង្គមនៅក្នុងប្រទេសចិន មានភាពខុសប្លែកគ្នា ខ្លាំងណាស់រវាងនៅទីក្រុងធំៗដូចជាទីក្រុងសៀងហៃ និងតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាល។
របាយការណ៍ពីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបង្ហាញថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២១ សមតុល្យប្រាក់កម្ចីរបស់ ADB សម្រាប់ប្រទេសចិនមានជិត ២០ពាន់លានដុល្លារឯណោះ។ ចំនួននេះធ្វើឱ្យចិនក្លាយជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ពី ADB ធំបំផុតលំដាប់ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រទេសឥណ្ឌា។ ទន្ទឹមនេះបើគេគិតតែក្នុងឆ្នាំ២០២១តែឯង ប្រទេសចិនបានទទួលឥណទានថ្មីចំនួន ១,៨ពាន់លានដុល្លារ និងបានក្លាយជាអ្នកទទួលបានឥណទានប្រចាំឆ្នាំធំបំផុតលំដាប់ទី៥ ពីADB បន្ទាប់ពីឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន និងប្រទេសមួយចំនួនទៀតក្នុងតំបន់៕