ទោះយ៉ាងណា ប្រមុខដឹកនាំអង្គការសម្ព័ន្ធយោធាមួយនេះ បានបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយម ពួកគេនឹងអាចស្វែងរកច្រកចេញបាន ដើម្បីទទួលប្រទេសសមាជិកថ្មីទាំង២។ ជាមួយគ្នានេះដែរ បងធំមួយរបស់ណាតូក្នុងចំណោមបងធំឯទៀត គឺអាមេរិក បានអះអាងដែរថា ខ្លួនកំពុងសម្របសម្រួលជាមួយប្រទេសតួគី ជុំវិញបញ្ហានេះផងដែរ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗជាច្រើននៅថ្ងៃនេះ។
ហេតុអ្វីតួគីរារាំងហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែតចូលជាសមាជិកណាតូខ្លាំងម្ល៉េះ?
លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ ប្រធានាធិបតីរបស់តួគី បានប្រកាសតាំងតែពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន ភ្លាមៗក្រោយហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែតបង្ហាញជំហរចង់ចូលរួមជាមួយណាតូ ដោយបានប្រកាសថា លោកមិនអាចគាំទ្របេក្ខភាពប្រទេសទាំងពីរនេះបានទេ ព្រោះប្រទេសពីរនេះ គឺជាសំបុកសំបូរក្រុមភេរវកម្ម។ ចុះហេតុអ្វីបានប្រធានាធិបតីតួកគី លោក អ៊ែរដូហ្កាន ចាត់ទុកហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត ជាជម្រករបស់ក្រុមភេរវកម្មទៅវិញ ទាំងដែលប្រទេសទាំងពីរនេះបានរក្សាជំហរអព្យាក្រឹតតាំងពីដើមមកនោះ?
គេត្រូវដឹងថា ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់តួគីគឺមិនដែលត្រូវរូវគ្នាឡើយជាមួយជនជាតិគួឌីស្ថាន ហើយបើសួរថាហេតុអ្វីទៀតនោះគឺ មានរឿងរ៉ាវវែងឆ្ងាយខ្លាំងណាស់។ គេគ្រាន់អាចដឹងបានថា មួយចំនួននៃជនជាតិនេះជាក្រុមភេរវកម្មនិយម មានឈ្មោះថា ក្រុងឧទ្ទាមឃឺត(Kurd) ដែលតែងបង្កអសន្តិសុខក្នុងប្រទេសតួគីនិងក្នុងតំបន់ផងដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មិនមែនសុទ្ធតែជនជាតិ គួឌីស្ថានទាំងអស់សុទ្ធសឹងតែជា ក្រុមឧទ្ទាមនោះទេ។ មួយចំនួននៃពួកគេ ដោយសារតែមិនសប្បាយចិត្តរស់នៅប្រទេសតួគី បានចំណាកស្រុកមកបង្កើតជាសមាគមន៍ និងរស់នៅជាច្រើនម៉ឺននាក់ ក្នុងប្រទេសហ្វាំងឡង់ ក៏ដូចជាស៊ុយអែតផងដែរ។ សមាជិកសភារបស់ស៊ុយអែត មានខ្លះជាជនជាតិ មានដើមកំណើតពីជនជាតិគួឌីស្ថានទៀតផង។ ប្រការទាំងនេះ ទើបធ្វើឲ្យតួគីមិនសប្បាយចិត្ត ដោយចោទប្រកាន់ប្រទេសទាំងពីរថា ជាជម្រករបស់ក្រុមឧទ្ទាម Kurd និងរារាំង មិនចង់ឲ្យចូលជាសមាជិករបស់ណាតូ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់លោកប្រធានាធិបតីតួកគី អ៊ែរដូហ្កាន តួកគីមិនចង់ឃើញណាតូប្រព្រឹត្តកំហុសដដែលជាលើកទីពីរ ដូចពេលក្រិកសុំចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ ដើម្បីមកប្រឆាំងនឹងតួកគីនោះទេ។
ហេតុអ្វីតួគីមានឥទ្ធិពលមកលើសមាជិកភាពណាតូរបស់ហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត?
សូមកុំភ្លេចថា រាល់បេក្ខភាពសមាជិកថ្មី គឺត្រូវតែឆ្លងកាត់ការសម្រេចយល់ព្រមជាឯកច្ឆ័ន្ទ របស់សមាជិកអង្គការណាតូទាំងអស់ ៣០ប្រទេស ក្នុងនោះ ក៏មានដែរតួគី ដែលជាសមាជិករបស់អង្គការមួយនេះ តាំងតែពីឆ្នាំ១៩៥២មក។ ដូចនេះការរារាំងណាមួយរបស់តួគី ច្បាស់ណាស់ វានឹងមានឥទ្ធិពលលើសមាជិកភាពរបស់ហ្វាំងឡង់ និង ស៊ុយអែត។
ណាតូនិងអាមេរិកជឿជាក់ថា អាចសម្របសម្រួលបញ្ហាបាន
ទោះបីជាបែបនេះក្តីអង្គការណាតូ និងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាបងធំកាលពីថ្ងៃអាទិត្យសប្តាហ៍មុនបានបង្ហាញទំនុកចិត្តថា ប្រទេសតួគីនឹងមិនជំទាស់សមាជិកភាពរបស់ហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែតឡើយ។ លោក មឺសៀ ជីអូណា (Mircea Geoana) អគ្គលេខាធិការរងរបស់ណាតូ បានអះអាងថា ណាតូមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ពិតជាអាចស្វែងរកដំណោះស្រាយ សម្របសម្រួលជាមួយនឹងប្រទេសតួគីបាន ដើម្បីទទួលយកប្រទេសសមាជិកថ្មីទាំង២។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក អាន់តូ នីប្លីងខេន បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យដែរថា លោកបានពិភាក្សាជាមួយសមភាគីតួគីរួចហើយអំពីបញ្ហាទាំងអស់នេះ។ ដោយបន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សា លោកមានទំនុកចិត្តថា ភាពរាំងស្ទះនេះ អាចឈានដល់ការឯកភាពគ្នានៅទីបំផុតទៅ។
ក្រោយបង្ហើបគោលបំណងរបស់ខ្លួនអស់មួយរយៈ, កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៥ឧសភាថ្មីៗនេះ ប្រមុខដឹកនាំហ្វាំងឡង់បានចេញមកបញ្ជាក់ជាផ្លូវការតែម្តងថា ប្រទេសខ្លួន និងដាក់ពាក្យស្នើសុំចូលជាសមាជិកថ្មី របស់អង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តអាត្លង់ទិកខាងជើង ឬហៅកាត់ថាណាតូ។ ចំណែកប្រទេសស៊ុយអ៊ែត ដែលនៅជាប់ហ្វាំងឡង់ដែរនោះ ក៏នឹងរៀបចំធ្វើដូចគ្នានេះដែរ។
គួររំឭកដែថា ប្រទេសទាំងពីរតែងរក្សាខ្លួនជាប្រទេសអព្យាក្រឹតរហូតមក សូម្បីតែនៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ក៏ដោយ។ តែថ្វីបើប្រទេសទាំងពីរនេះ ជាសមាជិករបស់សហភាពអឺរ៉ុបក៏ពិតមែន តែគេបានរក្សាភាពអព្យាក្រិត្យ រវាងរុស្ស៊ី និងអង្គការណាតូបានជាប់លាប់ខ្លាំងណាស់។ ទើបតែក្រោយពេលដែលរុស្ស៊ី បានលើកទ័ពចូលវាយឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននេះទេ ទើបហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអ៊ែត បានភ័យខ្លួនឆ្លេឆ្លា ចាប់ផ្តើមសុំចូលជាសមាជិករបស់ណាតូ ដើម្បីបានបង្អែកការពារខ្លួន។
ទោះយ៉ាងណា ការប្រកាសប្រឆាំងនឹងបេក្ខភាពហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអ៊ែត អាចនឹងធ្វើឱ្យតួគី អាប់ឱនកិត្តិយស និងអាចត្រូវបានគេមើលឃើញថា តួគីគាំទ្ររុស្ស៊ី ព្រោះរុស្ស៊ីបដិសេធខ្លាំងណាស់ចំពោះការពង្រីកខ្លួនរបស់អង្គការណាតូ និងដែលតែងបរិហារថា ការចូលជាសមាជិកថ្មីៗ ថាជាការគំរាមកំហែងសន្តិសុខរុស្ស៊ី ហើយបានព្រមានផលវិបាកសម្រាប់អឺរ៉ុបទាំងមូលទៀតផង។ មែនទែនទៅ ការប្រឆាំងនឹងបេក្ខភាពថ្មីៗរបស់ណាតូ អាចជានយោបាយការទូតមួយរបស់តួគី ដើម្បីប្រយោជន៍របស់ជាតិខ្លួន។ តាំងពីរុស្ស៊ីចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនមក តួគីព្យាយាមរក្សាទំនាក់ទំនងល្អជាមួយភាគីពីរ គឺទាំងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន។ តួកគីរំពឹងលើរុស្ស៊ីយ៉ាងខ្លាំងលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច តែតួគីជាអ្នកលក់ដ្រូនឱ្យក្រុងកៀវដ៏សំខាន់មួយដែរ។ កន្លងមកនេះ តួកគីថែមទាំងបានសាកល្បងដើរតួ ជាអ្នកសម្របសម្រួលចរចាបញ្ចប់សង្គ្រាមឲ្យម៉ូស្គូ និងក្រុងកៀវថែមទៀត តែគ្មានលទ្ធផល៕