ម្ចាស់បំណុលធំជាងគេរបស់ខ្មែរជានរណា?
កម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសតតីយលោកគឺជាក្រុមប្រទេសអ្នកក្រីក្រ និងជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍លើគ្រប់វិស័យ។
ក្រុមអ្នកផឹកស៊ី គេតែងជំរុញគ្នាថា...... អា រំដួល បើមកមិនផឹក មកធើអីហ្អា ...? , ឯក្រុមអ្នករិះគន់សង្គមវិញគេនាំគ្នា ឌឺដងឲ្យអាជ្ញាធរថា ស្រុករំដួល ......វាយ៉ាងនេះឬយ៉ាងនោះ ឬក៏ថា... ទៅខ្វល់អីស្រុករំដួលទៅហើយ ...ជាអាទិ៍។ ការនិយមលេងសើចបែបនេះ ក៏រងការអង្វរកពីអ្នកជាតិនិយមលើបណ្តាះសង្គមដែរ ថា ជាអ្នកប្រមាថ មកលើជាតិសាសន៍ខ្លួនដោយមិនដឹងខ្លួន ។ល។ និង។ល។
ប៉ុន្តែ រឿងដែលមិនគួររំលង ត្រង់ថា ផ្ការំដួល ត្រូវកំណត់ដោយអនុក្រឹត្យ ជា ផ្កា តំណាងឲ្យជាតិ។ សួរថា តើយុវជន និងមនុស្សខ្មែរវ័យកណ្តាលទាំងអស់គ្នា បានស្គាល់អំបូរផ្កាតំណាងឲ្យជាតិនេះដែរទេ? ពិតជា នៅមានអ្នកមិនទាន់ស្គាល់ច្រើននោះឡើយ ? មូលហេតុ មកពីសកម្មភាពសង្គម មិនសូវឲ្យតម្លៃលើផ្កានេះ ណាមួយវាជាផ្កាកម្រផង ខុសពីផ្កា ម្លិះ ផ្កាចម្ប៉ា ផ្កាឈូក និងផ្កា ដែលប្រើប្រាស់ ក្នុងពិធីសក្ការៈផ្សេងៗទៀត។
កម្ពុជាបានកំណត់យករំដួលធ្វើជាផ្កាតំណាងអត្តសញ្ញាណរបស់ជាតិ តាមព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៥។
(Photo: http://sereisophia.blogspot.com)
សម្រាប់ អ្នកចង់ស្គាល់ផ្ការំដួល គេអាចរកមើលនៅតាមសួនច្បារធំៗ នៅក្នុងប្រទេស បើឲ្យងាយរកគឺនៅតាមសួន ក្នុងព្រះបរមរាជវាំង នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ដើម្បីជាការឲ្យតម្លៃ ដល់ផ្កាដែលមានក្លិនក្រអូបនេះ ខ្មែរគ្រប់រូប ចូរចងចាំនិងធ្វើខ្លួនឱ្យមានក្លិនក្រអូប និងស្រស់ស្អាត សក្តិសម ជាម្ចាស់នៃផ្កាដែលតំណាងឱ្យជាតិ និងចូលរួមអភិរក្សទាំងអស់គ្នា។
ខាងក្រោមនេះ ជាលក្ខណៈសម្គាល់ និងគុណប្រយោជន៍របស់ផ្ការំដួល៖
លក្ខណៈសម្បត្តិផ្ការំដួល៖
ផ្ការំដួល មានដុះនៅតាមសួនច្បារ ក្នុងក្រុងធំមួយចំនួន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ កម្ពុជា បានកំណត់យករំដួលធ្វើជាផ្កាតំណាងអត្តសញ្ញាណរបស់ជាតិ តាមព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៥។ ការសម្រេចយករំដួលជាផ្កានិមិត្តរូបរបស់ជាតិនេះ ក៏ដោយសារតែផ្ការំដួលមានក្លិនក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងប់ គួរជាទីទាក់ទាញ និងផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ច្រើន នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ។ អាស្រ័យគុណប្រយោជន៍ទាំងនេះ ទើបក្រសួងកសិកម្មកំណត់យកផ្កា រំដួល ធ្វើជាតំណាងឱ្យវិស័យកសិកម្ម ផងដែរ។
លក្ខណៈរូប៖
ចំណាត់ថ្នាក់ជីវសាស្ត្ររបស់រំដួល គឺស្ថិតក្នុងលំដាប់ Magnoliales អំបូរ Annonaceae ពពួក Mitrella និងឋិតក្នុងប្រភេទ M.mesnyi។ រំដួល គឺជារុក្ខជាតិ ដែលឃើញមានដុះលូតលាស់ដោយធម្មជាតិស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ផ្ការំដួល» មានពណ៌លឿង ស ក្រហម មានក្លិនសាយឆ្ងាយ ដែលចាស់បុរាណ តែងប្រៀបទៅនឹងក្លិនស្រីក្រមុំ។ ផ្ការំដួល ដុះចេញពីខ្នែងមែក មានពីរស្រទាប់ និង ៦ ត្របក រៀបគ្នាជាពីរស្រទាប់ មានបីត្របក មានក្លិនក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងប់ រីកនៅពេលល្ងាច និងសាយក្លិនក្រអូបតាមខ្យល់បានឆ្ងាយ។
ផ្ការំដួល មានដើមឈរ បែកមែកសាខា មានកម្ពស់ពី ៣ ទៅ ១៥ម៉ែត្រ។ សំបកដើមពណ៌ត្នោត រលោងរាបស្មើ តែមែកគ្រើមៗ មានស្លឹកទោលរៀង រលោង ស្រួចចុង និងពណ៌បៃតងចាស់។ ស្លឹកផ្នែកខាងក្រោម មានពណ៌បៃតងខ្ចី ចេញផ្កា តាមខ្នែងស្លឹកនិងតាមចុង មែក មានពណ៌លឿងក្លិនក្រអូប។ រំដួល ចាប់ផ្តើមផ្កាពីខែធ្នូដល់ខែមីនា ផ្លែមានពណ៌បៃតងខ្ចី មូលតូចរលោង មានគ្រាប់ ១ ឬ២គ្រាប់ ផ្លែជាកញ្ចុំ ពេលទុំមានពណ៌ខ្មៅ មានរសជាតិជូរអែម។
គុណប្រយោជន៍របស់ផ្ការំដួល៖
ខ្មែរពីបុរាណ បាននិយមប្រើប្រាស់ ផ្ការំដួល ធ្វើជាគ្រឿងផ្សំផលិត ជាក្រមួនលាបមាត់របស់នារី ព្រោះតែក្លិនរបស់វាក្រអូបឈ្ងុយ ខុសប្លែកពីផ្កាដទៃ។ ទន្ទឹមនោះ រំដួលមានគុណប្រយោជន៍ខាងឱសថ ក្នុងការកែរោគ ដូចជា សំបកអាចឆ្នៃធ្វើជាឱសថសម្រាប់ព្យាបាលអាការៈក្តៅខ្លួន ផ្កាអាចយកទៅធ្វើជាថ្នាំបំបាត់អាការៈវិលមុខ ខ្យល់គរ ជាឱសថជំនួយបេះដូង ជំនួយឈាម។ កេសររបស់រំដួល អាចផ្សំជាឱសថជំនួយកម្លាំង ជំនួយឈាម និងជួយបំបាត់អាការៈវិលមុខ និងខ្យល់គរ។
ភាពខុសគ្នារវាងរំដួល និងផ្កាក្រវ៉ាន់
១- ផ្ការំដួល មានដើមធំៗត្រឈឹងត្រឈៃ ស្លឹកស្តើងតូចៗគ្មានរោមទេ ចំណែក ផ្កាតូចៗ ត្របកស្តើងៗ មានក្លិនក្រអូបឈួល ច្រើនរីកចោលក្លិន នៅពេលព្រលប់។ ពេលផ្ការីក គឺរីកតែត្របកក្រៅ ចំណែកត្របកខាងក្នុង មានកម្រាស់ក្រាស់ ហើយនៅអោបក្រសោបជាប់គ្នាជានិច្ច មិនអាចមើលឃើញបណ្ដូលទេ។ វាជារុក្ខជាតិ ដែលប្រជាជនខ្មែរយើងនិយម យកមកដាំលម្អនៅតាមគេហដ្ឋាន និងសួនសាធារណៈ។
២- ផ្កាក្រវាន់ មានដើមទាបៗ ដុះជាគុម្ពោត ច្រើនដុះក្បែរមាត់ទឹក បឹងបួរ អូរ ស្ទឹង ឬជ្រោះ មានស្លឹកធំក្រាស់ៗ មានរោមក្រហមក្រមៅ។ ចំណែកផ្កាវិញ មានត្របកក្រាស់ ពេលរីក គឺត្របករបើកឡើងទាំងពីរជាន់ អាចឲ្យយើងមើលឃើញបណ្តូល ក្នុងយ៉ាងងាយ។ ចំណែកក្លិនវិញ មានលក្ខណៈក្រអូបប្រហើរស្រាលៗ មិនឈួលខ្លាំងពេកទេ ហើយច្រើនរីកនៅពេលព្រឹក ចូលក្លិនក្រអូប ពេញមួយថ្ងៃ។
សូរនៃពាក្យ រំដួល
ពីបុរាណមក ខ្មែរយើងតែងប្រៀបប្រដូច ស្រីក្រមុំ ទៅនឹងផ្ការំដួល ក៏ព្រោះតែផ្ការំដួល មានសម្រស់ស្អាតនិងមានក្លិនពិដោរក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងប់ គួរជាទីទាក់ទាញពីសាធារណៈជនទូទៅ។ ក្រៅពីប្រដូចផ្ការំដួលទៅនឹងនារីខ្មែរ តាមរយៈក្លិនក្រអូបនោះ ផ្ការំដួល ក៏ត្រូវក្រុមអ្នកកវីនិពន្ធខ្មែរ លើកយកទៅធ្វើអត្ថាធិប្បាយរៀបរាប់ពីរូបសម្រស់ តួអង្គដែលល្អគន់ ធៀបនិងសម្រស់ផ្ការំដួល នៅក្នុងអត្ថន័យនៃបទចម្រៀង កំណាព្យ និងប្រលោមលោក ផងដែរ។
ក្នុងវិស័យកសិកម្ម ពូជស្រូវផ្ការំដួល គឺជាពូជស្រូវក្រអូប ដែលមានអង្ករវែងរលូន បាយទន់មានរសជាតិក្រអូបឆ្ងាញ់ និងចាត់ទុកជាប្រភេទ ស្រូវក្រអូបលេខ១ សម្រាប់បម្រើការនាំចេញផង។ ពូជស្រូវនេះ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយ ជំរុញឲ្យកសិករខ្មែរប្រើប្រាស់ ដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនិងអភិវឌ្ឍកសិកម្មកម្ពុជា របស់ក្រសួងកសិកម្ម តាំងតែឆ្នាំ ១៩៩៩ ។ បច្ចុប្បន្ន ពូជផ្ការំដួលបាននិងកំពុងពេញនិយមក្នុងចំណោមប្រជាកសិករ នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានិងមានតម្លៃខ្ពស់នៅលើទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ ៕
