សារព័ត៌មាន Nikkei បានរាយការណ៍ថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ក៏ជាប្រភពដ៏សំខាន់នៃសារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗ រួមទាំងនីកែល សម្រាប់បច្ចេកវិទ្យាបៃតង និងមហិច្ឆតារថយន្តអគ្គិសនីរបស់ប្រទេសចិនផងដែរ។
របាយការណ៍របស់ធនាគារ Maybank Singapore ប្រចំាខែកក្កដា បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា កិច្ចសន្យាវិនិយោគ និងសំណង់ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវដល់បណ្តាប្រទេសអាស៊ានមានតម្លៃជាមធ្យមប្រហែលជិត២៨ពាន់លានដុល្លារនៅចន្លោះពីឆ្នាំ២០១៥ ដល់ ២០១៩ មុនពេលធ្លាក់ចុះមកត្រឹមជិត១១ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២១ ហើយបានស្ទុះងើបឡើងវិញ៧២ភាគរយដល់តម្លៃជិត១៩ពាន់លានដុល្លារ។
លោក ជូណាន ម៉ា ( Guonan Ma )អ្នកជំនាញជាន់ខ្ពស់នៅមជ្ឈមណ្ឌលវិភាគរបស់វិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយសង្គមអាស៊ីបាននិយាយថា ការវិនិយោគក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ នឹងថយចុះក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំខាងមុខ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយអាស៊ីអាគ្នេយ៍នឹងនៅតែជាតំបន់អាទិភាពរបស់ចិនក្នុងគោលបំណងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងការវិនិយោគនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃការផ្លាស់ប្តូរពណ៌បៃតងរបស់ខ្លួន។
ដោយឡែក លោក វូ អាល់ហ្រ្វេត មូលៀន (Wu Alfred Muluan) សាស្ត្រាចារ្យរងនៅសាលាគោលនយោបាយសាធារណៈ លី គូនញ៉ូវ ( Lee Kuan Yew )នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិសិង្ហបុរី (NUS) បាននិយាយថា ដោយសារតែទំនាក់ទំនងបច្ចុប្បន្នរបស់ចិនជាមួយលោកខាងលិចមិនសូវល្អ ទីក្រុងប៉េកាំងនឹងផ្តោតលើអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងមជ្ឈិមបូព៌ា ដោយសារតំបន់ទាំងពីរនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាតំបន់ដ៏មានឥទ្ធិពល។
លោក វូ បានចង្អុលថា ដំណើរទស្សនកិច្ចញឹកញាប់របស់មន្ត្រីចិនទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាការបង្ហាញពីសារៈសំខាន់ក្នុងតំបន់ចំពោះទីក្រុងប៉េកាំង ក៏ដូចជាដើម្បីប្រឆាំងនឹងឥទ្ធិពលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកជំនាញរូបនេះបានដាក់ជាសំណួរថា តើរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី បានមកអាស៊ីអាគ្នេយ៍ប៉ុន្មានដងហើយ?
លោក វ៉ាង បានធ្វើដំណើរទៅប្រទេសសិង្ហបុរី ម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជាកាលពីខែសីហា ក្នុងដំណើរទៅក្រៅប្រទេសលើកដំបូងរបស់លោកបន្ទាប់ពីលោកបានទទួលការតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសម្ដងទៀតក្នុងខែកក្កដា។
ជាយុទ្ធសាស្ត្រ អាស៊ានមានទីតាំង សណ្តូកតាមបណ្តោយផ្លូវសមុទ្រដ៏សំខាន់ ពោលគឺចាប់ពីច្រកសមុទ្រម៉ាឡាកាដល់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលជាច្រកនៃការដឹកជញ្ជូនប្រេង ឧស្ម័ន និងទំនិញជាច្រើនរបស់ចិន។
លោក លី លៀនហ្វុក ( Lye Liang Fook ) អ្នកជំនាញជាន់ខ្ពស់នៅវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសសិង្ហបុរី បានសរសេរនៅក្នុងកំណត់ត្រាមួយកាលពីសប្តាហ៍មុនថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺជាចំណុចប្រសព្វនៃការប្រកួតប្រជែងរវាងប្រទេសមហាអំណាច ហើយសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់វាចំពោះប្រទេសចិនបានកើនឡើង នៅពេលដែលភាពតានតឹងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិននៅតែបន្តកើនឡើង។
លោកបានបន្តថា ជាមួយគ្នានេះ ការវិនិយោគក្នុងវិស័យឯកជនរបស់ចិន ដើម្បីទទួលបានវត្ថុធាតុដើម និងធាតុចូលកម្រិតមធ្យម ក៏ដូចជាការពង្រឹងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងភាពជាដៃគូបរទេស ត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងបន្តស្របតាមការជំរុញពាណិជ្ជកម្ម៕
ដោយៈ សរ សុជាតិ