រលកនៃការព្រួយបារម្ភចំពោះសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសចិន បានបក់បោកឆ្លងកាត់ទីផ្សារភាគហ៊ុនសកលលោក ដោយសារតែ ក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យដ៏ធំបំផុតទី២របស់ចិន Evergrande បានក្លាយជាក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យជាប់បំណុលច្រើនបំផុត កំពុងឈរនៅមាត់ជ្រោះឈានទៅរកការដួលរលំ។ ប្រការនេះធ្វើឲ្យវិនិយោគិននានា ពិសេសអ្នកវិនិយោគក្នុងផ្សារភាគហ៊ុនធំៗគ្រប់គ្នាព្រួយបារម្ភខ្លាំងពី ផលអាក្រក់ដែលជះផលមិនល្អមកលើ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប និងតម្លៃទំនិញអន្តរជាតិផងដែរ។
ក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យអេវឺហ្គ្រាន (Evergrande) ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យធំលំដាប់ទី២នៅប្រទេសចិន និងជាក្រុមហ៊ុនរកស៊ីលើប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មជាច្រើនមុខផ្សេងទៀត កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានធ្លាក់ខ្លួនមួយរំពេចទៅជាក្រុមហ៊ុនដែលមានជាប់ជំពាក់បំណុលច្រើនជាងគេបំផុតលើពិភពលោក ហើយកំពុងប្រឈមនឹងការដួលរលំក្ស័យធនផងដែរ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗជាច្រើន។
គិតត្រឹមពាក់កណ្តាលខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ក្រុមហ៊ុន Evergrande ជំពាក់លុយម្ចាស់បំណុលដល់ទៅជាង៣០០ពាន់លានដុល្លារ ឬស្មើនឹងទំហំប្រមាណ ២% នៃ GDP របស់ប្រទេសចិនទៅហើយ ដែលវាជាចំនួនបំណុលដ៏ច្រើនបំផុតមួយមិនធ្លាប់មាន។
វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុរបស់ក្រុមហ៊ុន Evergrande បានធ្វើឲ្យរង្គោះរង្គើដល់ទីផ្សារភាគហ៊ុនសកលលោកយ៉ាងខ្លាំង ហើយអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច និង ហិរញ្ញវត្ថុអះអាងថា វានឹងបញ្ជូនរលកនៃផលប៉ះពាល់អាក្រក់នេះ ទៅគ្រប់ផ្នែកនៃសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក ប៉ុន្ដែគេជឿជាក់ថា បញ្ហានេះ នឹងត្រូវបានទប់ស្កាត់ដោយ រដ្ឋាភិបាលចិន មុនពេលវាធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ប្រព័ន្ធធនាគារ ឬ អាចរីករាលដាលដល់ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុសកល។
សំណួរដែលសំខាន់នាពេលនេះ គឺថា តើនៅពេលណា? និងត្រូវធ្វើដោយរបៀបណា ទើបរដ្ឋាភិបាលចិន គ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍មួយនេះ ឬរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុន China Evergrande Group ឡើងវិញបា?
វិនិយោគិនអន្តរជាតិ សុទ្ធតែបង្ហាញពីក្តីបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលចិន អាចនឹងបណ្តោយឲ្យក្រុមហ៊ុនដួលរលំ ដែលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ ម្ចាស់ភាគហ៊ុន និង ម្ចាស់បំណុលក្នុងស្រុក ដោយក្រុមហ៊ុន កំពុងប្រឈមមុខនឹងការបង់សងបំណុលនៅក្រៅប្រទេស ក្នុងសប្តាហ៍នេះ។
ផ្សារហ៊ុនធំៗ នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ដូចជា Dow Jones ធ្លាក់ចុះប្រមាណ ៦១៤ពិន្ទុ ឬប្រមាណ១,៨% ជាតួលេខអាក្រក់បំផុតមិនធ្លាប់មាននោះទេ គិតចាប់តាំងពីខែកក្កដាមក។ ផ្សារហ៊ុនរបស់ ខេតធឺ ភីលឡា (Cater pillar) និង Goldman Sachs ជាអ្នកខាតបង់ច្រើនបំផុតនៅលើទីផ្សារគោល ដោយវិនិយោគិនរង់ចាំមើល ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ក្នុងការជួយបន្ធូរបន្ថយបញ្ហារូបិយវត្ថុ។
បើតាមការអះអាងពីអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រ នៃក្រុមហ៊ុនធំមួយប្រចាំក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍របស់អង់គ្លេស បានលើកឡើងថា ផលប៉ះពាល់នៃការក្ស័យធនរបស់ក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យដ៏ធំរបស់ចិន Evergrande នឹងធ្វើឲ្យ សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសចិន ដើរយឺតជាងមុន ដូច្នេះហើយ វាប៉ះពាល់ដល់ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល អត្រាអតិផរណា និងប៉ះពាល់ដល់តម្លៃទំនិញ ជាដើម ល។
ផ្សារហ៊ុនធំៗផ្សេងទៀតដូចជា TNasdaq ក៏ធ្លាក់ចុះ ២,២%ដែរ ស្របពេលដែល ផ្សារហ៊ុន S&P 500 ធ្លាក់ចុះ ១,៧% ហើយភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនកំពូលៗចំនួន ៣ ធ្លាក់ចុះដូចគ្នា រួមមាន ពីន ដូវដូវ ប៉ៃឌូ Pinduoduo, Baidu និង JD.com។ នៅក្នុងប៉ែកអឺរ៉ុបឯណោះវិញ ផ្សារហ៊ុនធំៗ ដូចជា FTSE 100 ក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍ និង Euro Stoxx ក៏មានការធ្លាក់ចុះផងដែរ។
នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ទី ២១ ខែកញ្ញានេះ ផ្សារហ៊ុននីកេ Nikkei របស់ជប៉ុន ក៏ដើរតាមលំនាំនេះដែរ ដោយបានធ្លាក់ចុះ ២% ដែលជាការធា្លក់ចុះមិនធ្លាប់មានតាំងពីខែមិថុនាមក។
តម្លៃហ៊ុនរបស់ Evergrande ក៏ធ្លាក់ចុះ ១០% បន្ថែមទៀតកាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញានេះ ដែលធ្វើឲ្យការធ្លាក់ចុះឈានដល់ ៨៤% សម្រាប់មួយឆ្នាំនេះ។
ក្រុមហ៊ុន Evergrande ចាប់ផ្តើមសងម្ចាស់បំណុលជា អាផាតមិន, កន្លែងចំណត និងទីតាំងពាណិជ្ជកម្មជំនួសឲ្យ ការខកខានសងជាសាច់ប្រាក់ បន្ទាប់ពីជួបបញ្ហាសងអត្រាគូប៉ុង ឬការប្រាក់សម្រាប់បណ្ណបំណុលរបស់ខ្លួន កាលពីសប្តាហ៍មុន ហើយបើសិនជា ក្រុមហ៊ុនមិនទូទាត់សង ក្នុងរយៈពេល ១ខែទេ នោះក្រុមហ៊ុននឹងជាប់ឈ្មោះជា អ្នករត់ចោលបំណុល។
សេដ្ឋវិទូជាច្រើន បានព្រមានថា បើសិនជា ការក្ស័យធន កើតមានឡើងដោយគ្មានការទប់ស្កាត់ ឥទ្ធិពលច្បាស់លាស់នោះទេ ផលលំបាកនឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ អាចប៉ះពាល់ដល់ GDP ចិន ដល់ទៅ ៤% ដោយសារតែ សកម្មភាពអចលនទ្រព្យដួលរលំ និងលក្ខខណ្ឌហិរញ្ញវត្ថុ កាន់តែតឹងរ៉ឹង។
អ្វីជាមូលហេតុធំ២ ដែលធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនយក្សចិន Evergrande ដើរមកដល់ចំណុចផ្លូវក្ស័យធននេះ?
បើតាមការចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានធំៗចំនួន២ របស់អាមេរិករួមមានកាសែត The New York Times និង សារព័ត៌មាន CNBC បានចុះផ្សាយស្រដៀងគ្នាថា មានកត្តាធំៗចំនួន២ ដែលដែលរុញច្រានឲ្យក្រុមហ៊ុន Evergrande ជួបវិបត្តិបំណុលវណ្ឌក កើនឡើងដល់ជាង ៣០០ ពាន់លានដុល្លារដូចពេលនេះ។
កត្តាធំទី១ ក្រុមហ៊ុនចិនមួយនេះ មានទម្លាប់ខ្ចីប្រាក់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពីម្ចាស់បំណុល អស់ពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីផ្តល់មូលនិធិជំរុញការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ក្រុមហ៊ុន។
ម្យ៉ាង ក៏ដោយសារតែអាជ្ញាធរចិនកំពុងបង្ក្រាបទម្លាប់ខ្ចីប្រាក់ដោយគ្មានភាពប្រុងប្រយ័ត្នរបស់ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យនានា ផងដែរ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនេះ ក្រុមហ៊ុន Evergrande បានខិតខំប្រឹងប្រែងលក់អាជីវកម្មរបស់ខ្លួនក្នុងតម្លៃសមរម្យ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានផលល្អនោះទេ។ គម្រោងការលក់រថយន្តអគ្គិសនីរបស់ក្រុមហ៊ុន ក៏នៅជាប់គាំងមិនទាន់អាចដំណើរការលក់បានទាល់តែសោះ។
កត្តាទី២ គឺដោយសារទីផ្សារអចលនទ្រព្យរបស់ប្រទេសចិនមានការធ្លាក់ចុះ ហើយមិនសូវមានតម្រូវការផ្ទះ ឬអាផាតមិនថ្មីៗច្រើននោះទេ។ ដើម្បីទាក់ទាញអតិថិជន ក្រុមហ៊ុន Evergrande បានលក់ផ្ទះដោយបញ្ចុះតម្លៃទាបជាងមុន ក៏ប៉ុន្តែនៅតែមិនអាចទាក់ទាញអតិថិជនថ្មីបានដដែល។ អត្រាប្រាក់ចំណេញរបស់ក្រុមហ៊ុនបានធ្លាក់ចុះ ២៩% សម្រាប់ឆមាសទីមួយក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ។
សូមជម្រាបដែរថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល គឺមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹង សេដ្ឋកិច្ចចិន ដែលជាប្រទេសមួយសម្រេចកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់កាលពីឆ្នាំ ២០២០ អំឡុងពេលនៃវិបត្តិមេរោគកូវីដ១៩ ដូច្នេះហើយ ផលប៉ះពាល់ទៅសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន នឹងជះឥទ្ធិពលទៅកាន់ទីផ្សារសកលលោកដូចគ្នាដែរ៕
អត្ថបទ៖ វណ្ណ វុឌ្ឍវិវឌ្ឍន៍