លោក អួន ស៊ីឡុត ប្រធានសមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា កត់សម្គាល់ឃើញថា កត្តាដែលធ្វើឱ្យអ្នកមានធនធានមួយចំនួននៅកម្ពុជា មិនសូវចាប់អារម្មណ៍វិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្ម អាចបណ្តាលមកពីពួកគេមើលឃើញពីកត្តាប្រឈមមួយចំនួនក្នុងវិស័យនេះមិនទាន់ត្រូវបានដោះស្រាយ គួបផ្សំវិស័យនេះផ្តល់ប្រាក់ចំណេញតិច និងត្រូវចំណាយពេលយូរ។ ការណ៍នេះ បានជំរុញឱ្យពួកគេងាកទៅវិនិយោគក្នុងវិស័យផ្សេង ជាពិសេសអចលនទ្រព្យ ដែលអាចផ្តល់ប្រាក់ចំណេញខ្ពស់។ អ្នកជំនាញរូបនេះស្នើឱ្យអ្នកមានធនធាននៅកម្ពុជា គួរងាកមកវិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្ម ដែលជាវិស័យសក្ដានុពលរបស់កម្ពុជាឱ្យបានច្រើនថែមទៀត ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
ជាមួយគ្នានេះ លោក អិល ឈិញ ប្រធានសមាគមកសិករដំឡូងមីខ្មែរ សង្កេតឃើញថា វិស័យកសិកម្មហាក់ពុំសូវទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍វិនិយោគពីសំណាក់អ្នកសម្បូរធនធានមួយចំនួននៅកម្ពុជានោះទេ។ អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យកសិកម្មរូបនេះវាយតម្លៃថា កត្តាដែលធ្វើឱ្យពួកគេមិនសូវចាប់អារម្មណ៍អាចបណ្តាលមកពីវិស័យនេះត្រូវការចំណាយទុនបង្វិលភ្លាមៗ និងផ្តល់ប្រាក់ចំណេញតិច ដែលជំរុញឱ្យពួកគេត្រូវងាកទៅវិនិយោគលើវិស័យអចលនទ្រព្យដែលងាយនឹងទទួលផលចំណេញលឿន។
ជុំវិញបញ្ហានេះដែរ លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា យល់ឃើញថា ការមិនសូវចាប់អារម្មណ៍វិនិយោគរបស់អ្នកសម្បូរធនធានមួយចំនួននៅកម្ពុជា អាចដោយសារតែវិស័យកសិកម្មពុំទាន់មានរចនាសម្ព័ន្ធទីផ្សារច្បាស់លាស់ ខណៈការផលិតនៅមានកម្រិត។
ម្យ៉ាងទៀត អាចដោយសារការផលិតភាគច្រើនពឹងផ្អែកលើកត្តាធម្មជាតិ ជាងការគ្រប់គ្រងដោយបច្ចេកទេស និងបច្ចេកវិទ្យា គួបផ្សំទីផ្សារ និងចំនួនអ្នកជំនួញធំៗនៅកម្ពុជានៅមានទំហំតូចជាងប្រទេសជិតខាង។ បើតាមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ ដោយសារមើលឃើញពីអំណាចនៃការប្រគួតប្រជែងរបស់កម្ពុជានៅខ្សោយ ទើបធ្វើឱ្យអ្នកសម្បូរធនធានមួយចំនួនមិនសូវលូកដៃចូលក្នុងវិស័យកសិកម្ម ហើយងាកទៅវិនិយោគក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ។
យ៉ាងណាមិញ លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ យល់ឃើញថា វិស័យកសិកម្មនៅតែជាវិស័យមានសក្ដានុពល ប៉ុន្តែទាមទារឱ្យមានការវិនិយោគក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ទើបអាចមានថ្លៃដើមទាប។ ដើម្បីឈានដល់ការប្រគួតប្រជែង គឺទាមទារឱ្យអ្នកនាំជី និងថ្នាំកសិកម្ម ត្រូវសហការជាមួយអ្នកផលិត ឬចងក្រងជាសម្ព័ន្ធកសិកម្ម ដ្បិតវាអាចជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើម និងហានីភ័យផ្សេងៗ៕
អត្ថបទ៖ បូ ដូឡា