នៅឆ្នាំ២០២២នេះ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកត្រូវបានរំពឹងថា នឹងមានកំណើនយឺតជាងឆ្នាំ២០២១ ពោលគឺនឹងមានត្រឹមតែជាង៤%ប៉ុណ្ណោះ ខណៈឆ្នាំ២០២១មានដល់ទៅ ៥,៥% បើទោះបីជាឆ្នាំ២០២១ នៅមានការរងផលប៉ះពាល់ដោយសារវិបត្តិកូវីដ១៩ក៏ដោយ។ នេះបើតាមការព្យាករពីធនាគារពិភពលោក។ តើនៅឆ្នាំ២០២១ មានព្រឹត្តិការណ៍សេដ្ឋកិច្ចធំៗអ្វីខ្លះបានកើតឡើង?
ព្រឹត្តិការណ៍ទី១. ការងើបឡើងវិញយ៉ាងឆាប់រហ័សរនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក
សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក កាលពីឆ្នាំ២០២១ បានងើបឡើងវិញយ៉ាងឆាប់រហ័ស នៅពេលដែលចរន្តសេដ្ឋកិច្ចបានបើកដំណើរឡើងវិញ និងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់កញ្ចប់សាច់ប្រាក់ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅក្រោយវិបត្តិកូវីដ១៩។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អត្រាអតិផរណាខ្ពស់ គួបផ្សំនឹងការលេចឡើងនៃមេរោគអូមីក្រុង អាចនឹងរារាំងដល់ការស្ទុះងើបឡើងវិញនាពេលខាងមុខរបស់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី២. វិបត្តិសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល
ការរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃជំងឺកូវីដ-១៩ នៅតាមរោងចក្រនានាបានបណ្តាលឱ្យមានការខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្ម ការរំខានដល់ការផលិត និងបណ្តាលឱ្យមានអតុល្យភាពរវាងការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ និងតម្រូវការ។ ទន្ទឹមនេះ កង្វះកប៉ាល់ និងកុងតឺន័រនៅកំពង់ផែសមុទ្រសំខាន់ៗជុំវិញពិភពលោកក៏បាននាំឱ្យមានការកកស្ទះនៃការដឹកជញ្ជូនតាមសមុទ្រផងដែរ ខណៈថ្លៃដឹកជញ្ជូន ពីអាស៊ីទៅអឺរ៉ុប បានកើនឡើងប្រហែល ១០ ដង ហើយការដឹកជញ្ជូនពីប្រទេសចិនទៅតំបន់ភាគខាងលិចនៃសហរដ្ឋអាមេរិកកើនជិត ៣ ដង។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៣. ការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការបញ្ឈប់ថាមពលដែលប្រើដោយធ្យូងថ្ម
ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី ២៦ នៃសន្និសីទភាគីនៃអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (COP26) ប្រទេសជាង ៤០ប្រទេស និងអង្គការនានាបានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថាមពលធ្យូងថ្ម និង ការបញ្ឈប់ការគាំទ្រសម្រាប់ការសាងសង់រោងចក្រថាមពលធ្យូងថ្មថ្មីៗតទៅទៀត។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៤. កិច្ចព្រមព្រៀងសកលស្តីពីអត្រាពន្ធសាជីវកម្មអប្បបរមា
រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ និងទេសាភិបាលធនាគារកណ្តាលនៃប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទាំង ២០ របស់ពិភពលោក (G20) កាលពីឆ្នាំ២០២១ បានអនុម័តកិច្ចព្រមព្រៀងជាសកលមួយដើម្បីកែលម្អប្រព័ន្ធពន្ធសាជីវកម្មពិភពលោក។ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២៣ អត្រាពន្ធសាជីវកម្មអប្បបរមាជាសកលចំនួន ១៥ ភាគរយនឹងត្រូវបានអនុវត្តចំពោះក្រុមហ៊ុនដែលមានប្រាក់ចំណូលពី ៨៧០ លានដុល្លារអាមេរិក ឬខ្ពស់ជាងនេះ ដែលវាត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា វិធានការនេះអាចនឹងប្រមូលប្រាក់ពន្ធបាន ១៥០ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗនៅក្នុងចំណូលពន្ធសកលលោក។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៥. ការវិលត្រឡប់មកវិញនូវគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុធូររលុងរបស់ធនាគារកណ្ដាល
ធនាគារកណ្តាលឈានមុខគេរបស់ពិភពលោកបានចាប់ផ្តើមដកជាបណ្តើរៗនូវគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដែលធូររលុងខ្លាំង ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក និងគោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់ទាប បន្ទាប់ពីការអនុវត្តប្រហែលពីរឆ្នាំ ដើម្បីគាំទ្រដល់សេដ្ឋកិច្ចចំពេលមានការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ ទោះយ៉ាងណា ធនាគារកណ្តាលក៏កំពុងស្វែងរកវិធីដើម្បីធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពរវាង ការគំរាមកំហែងអតិផរណា និងហានិភ័យថ្មីចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដោយសារតែមេរោគអូមីក្រុងផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៦. សកម្មភាពនៃការរួមបញ្ចូលគ្នា និងការទិញយកភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុននៅទូទាំងសកលលោក (M&A)
សកម្មភាពនៃការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា និងការទិញយកភាគហ៊ុនជាសកល (M&A) ឬហៅថា ការពង្រីកលទ្ធភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនដើម្បីទទួលបានចំណែកទីផ្សារក្នុងការបង្កើតតម្លៃភាគហ៊ុននោះ បានបំបែកកំណត់ត្រានៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ពោលគិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំមុន តម្លៃនៃការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា និងការទិញរបស់ក្រុមហ៊ុននៅទូទាំងពិភពលោកបានកើនឡើងដល់ជាង ៥ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៧. ការបង្ក្រាបលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន
ប្រទេសចិនបានចេញបទប្បញ្ញត្តិថ្មីៗជាច្រើនកាលពីឆ្នាំ ២០២១ ដើម្បីរឹតបន្តឹងការគ្រប់គ្រងក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យា អចលនទ្រព្យ និងការអប់រំ ដែលបង្កឱ្យមានសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងលើក្រុមហ៊ុនឯកជន។ ជាក់ស្ដែង ក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យយក្សរបស់ចិន Evergrande កំពុងស្ថិតនៅលើមាត់ជ្រះមរណៈនៃការក្ស័យធន ដោយសារតែជំពាក់បំណុលជុំទិសរហូតដល់ប្រមាណ ៣០០ពាន់ដុល្លារ។ កន្លងមក រដ្ឋាភិបាលចិនបានដាក់កំហិតលើការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីអចលនទ្រព្យដើម្បីទប់ស្កាត់ការឡើងថ្លៃផ្ទះ និងការខ្ចីប្រាក់ច្រើនពេកផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៨. ការកើនឡើងតម្លៃខ្ពស់បំផុតរបស់ Bitcoin
Bitcoin ដែលជារូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូធំជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោកបានឡើងដល់កំណត់ត្រាខ្ពស់ថ្មីមួយគឺជិត ៧ម៉ឺនដុល្លារកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែវិច្ឆិកា ហើយត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងឡើងដល់ ១០ម៉ឺនដុល្លារក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ ជុំវិញបញ្ហានេះ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) មានការព្រួយបារម្ភអំពីការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃរូបិយប័ណ្ណឌីជីថលដោយគ្មានបទប្បញ្ញត្តិគ្រប់គ្រងសមស្រប។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី៩. ការជាប់គាំងកប៉ាល់ Ever Given នៅក្នុងព្រែកជីកស៊ុយអេ
គេនៅចាំបានថា កប៉ាល់ដឹកកុងតឺន័រខ្នាតយក្ស Ever Given បានជាប់គាំងនៅក្នុងព្រែកជីកស៊ុយអាកាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែ មីនា ឆ្នាំ២០២១ ខណៈកប៉ាល់នេះផ្ទុកទំនិញមានតម្លៃប្រមាណ ១០ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ។ ឧបទ្ទវហេតុនេះ បានធ្វើឲ្យមានការកកស្ទះចរាចរណ៍ និងប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវដឹកជញ្ជូនពាណិជ្ជកម្មដ៏មមាញឹកមួយរបស់ពិភពលោក ហើយវាក៏បានបង្ហាញពីភាពទន់ខ្សោយនៃឧស្សាហកម្មដឹកជញ្ជូនផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ទី១០. ការប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិថាមពល
កាលពីឆ្នាំ ២០២១ វិបត្តិផ្គត់ផ្គង់ថាមពលបានកើតឡើងនៅទូទាំងទ្វីបទាំងអស់។ ដោយតម្លៃឧស្ម័ននៅអឺរ៉ុបលក់ដុំបានកើនឡើងជាង ៨០០ ភាគរយ, តម្លៃធ្យូងថ្មកើនឡើង ១១០ ភាគរយ ហើយតម្លៃប្រេងឆៅបានកើនឡើងដល់លើសពី ៨០ ដុល្លារក្នុងមួយធុងបារ៉ែល ដែលជាតម្លៃខ្ពស់បំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៤មក ។ កាកើនឡើងនេះ ដោយសារតម្រូវការខ្លាំង បន្ទាប់ពីការបើកសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ បូករួមទាំងការខ្វះខាតធ្យូងថ្ម និងឧស្ម័នយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
សូមជម្រាបថា ការកើនឡើងនៃតម្លៃថាមពលបានជំរុញឱ្យមានអតិផរណា រំខានដល់ផលិតកម្ម និងខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ និងគំរាមកំហែងដល់ការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកផងដែរ។
ទាំងអស់នេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗទាំង១០ ដែលបានកើតឡើងនៅឆ្នាំ២០២១ យើងនឹងរង់ចាំមើលបន្ដទៀតថា តើនៅឆ្នាំ២០២២នេះ តើនឹងមានព្រឹត្តិការណ៍សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗអ្វីកើតឡើងបន្តទៀត៕
អត្ថបទ ស៊ើង និមល់