១, ភាពជាអ្នកដឹកនាំ គឺត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយបេសកកម្ម៖ គឺសំដៅដល់គោលដៅនៃកិច្ចការ ដែលយើងម្នាក់ៗកំពុងធ្វើ។ លោក ជេក ម៉ា និយាយថា «សម្រាប់មនុស្សជាច្រើន ពួកគេមើលឃើញពីអ្វីមួយហើយទើបជឿជាក់លើវា។ ប៉ុន្ដែ សម្រាប់យើងដែលជាអ្នកដឹកនាំ យើងជឿជាក់ ហើយបានយើងមើលឃើញតាមក្រោយ។ មានន័យថា យើងត្រូវមើលឃើញពីអ្វី ដែលមនុស្សដទៃទៀត មើលមិនឃើញ»។
២, ពិភពលោកថ្ងៃនេះ ត្រូវការភាពជាអ្នកដឹកនាំ៖ មិនត្រឹមតែបញ្ជាក់ថា អ្នកតែឯងល្អកម្រិតណាទេ តែត្រូវជំរុញធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើនផ្សេងទៀត ចូលរួដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់គ្នា។ លោក ជេក ម៉ា បន្ថែមថា យើងត្រូវធ្វើការងារដែលធ្វើឲ្យអនាគតមានការប្រសើរឡើង ដោយបង្កើតនូវគុណតម្លៃកាន់តែច្រើន។ មេដឹកនាំ គួរធ្វើរឿងណាដែលមនុស្សជាច្រើនដែលមិនធ្លាប់បានគិតដល់ រឿងដែលចាំបាច់បំផុតសម្រាប់សង្គម អ្នកប្រើប្រាស់ និងមនុស្សជាតិ។ មេដឹកនាំ ត្រូវតែឆ្លាត (Smart) ហើយក៏ត្រូវមានបញ្ញាដែរ (Wise)។ មនុស្សឆ្លាតអាចរស់នៅសប្បាយចិត្ត ប៉ុន្ដែមនុស្សមានបញ្ញាអាចរស់នៅបានយូរ ព្រោះពួកគេដឹងច្បាស់ពីអ្វីដែលត្រូវលះបង់។ មេដឹកនាំ ត្រូវការភាពក្លាហាន តែក្លាហានមិនមែនដោយសារតែកម្លាំងបាយទេ តែវាកើតចេញពីក្ដីស្រឡាញ់។
៣, បច្ចេកវិទ្យាលូតលាស់ខ្លាំង ក៏ត្រូវមានភាពជាអ្នកដឹកនាំខ្លាំងដែរ៖ សព្វថ្ងៃ យើងមានការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ៏ធំធេង ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ មានសម្ភារប្រើប្រាស់ល្អៗ និងធនធានសម្បូរបែប ប៉ុន្ដែ មិនសូវមានភាពជាអ្នកដឹកនាំសម្បូរបែបទេ។ បច្ចេកវិទ្យា អាចបង្កើនបាន តែភាពជាអ្នកដឹកនាំ មិនអាចទេ។ អ្នកអាចស្រមៃមើលថា ប្រសិនបើ អាវុធសុទ្ធតែមានសមត្ថភាពខ្លាំង តែភាពជាអ្នកដឹកនាំ មិនមាន នោះ វាគឺជាការគំរាមកំហែងមួយដល់អ្នក និងពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ។
៤, កុំគិតអ្វីសុទ្ធតែអាក្រក់៖ សព្វថ្ងៃមនុស្សជាច្រើនកំពុងព្រួយបារម្ភពីការបាតប់ងការងារ ដោយសារតែបច្ចេកវិទ្យា ប៉ុន្ដែ ជាអ្នកដឹកនាំ អ្នកត្រូវបង្កើតនូវគុណតម្លៃ និងទទួលយកទំនួលខុសត្រូវ។ បើគេព្រួយចិត្តពីរឿងបច្ចេកវិទ្យាដណ្ដើមការងារមនុស្ស អ្នកត្រូវគិត និងធ្វើយ៉ាងណាឲ្យក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាទាំងនោះ បង្កើតការងារសម្រាប់មនុស្ស។ មេដឹកនាំ ត្រូវគិតឲ្យច្រើន និងស៊ីជម្រៅជាងអ្នកដទៃ។
៥, មេដឹកនាំត្រូវត្រៀមខ្លួនសម្រាប់បដិវដ្ដបច្ចេកវិទ្យាលើកទី៣៖ ជេក ម៉ា បាននិយាយទៅកាន់ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់សាលាយោធាWest Point ថា កាលពីបដិវត្តបច្ចេកវិទ្យាលើកទី១ វាបានបណ្ដាលឲ្យកើតមានសង្គ្រាមលោកលើកទី១។ បដិវត្តបច្ចេកវិទ្យាលើកទី២ បានបង្កើតឲ្យមានសង្គ្រាមលោកលើកទី២។ ហើយបច្ចុប្បន្នយើងកំពុងស្ថិតនៅក្នុងបដិវត្តបច្ចេកវិទ្យាទី៣ ដែលវាគួរតែជាសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងភាពក្រីក្រ ជំងឺ និងការបំពុលបរិស្ថាន៕
None
