តើលោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស ជូនៀជានរណា?
លោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស ជូនៀ គឺជាកូនប្រុសតែម្នាក់គត់របស់អតីតមេដឹកនាំផ្ដាច់ការហ្វីលីពីន លោក លោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស(Ferdinand Marcos) ដែលបានដឹកនាំប្រទេសហ្វីលីពីន ដោយប្រើកណ្ដាប់ដៃដែក ពីឆ្នាំ១៩៦៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៦។ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស(Ferdinand Marcos) ធ្វើឲ្យមនុស្ស ៧ម៉ឺននាក់ ត្រូវគេសម្លាប់ ត្រូវរងទារុណកម្ម និងត្រូវគេរំលោភផ្លូវភេទ។ នេះបើតាមអង្គការ Amnesty International។ លោកត្រូវជាប់ឈ្មោះថា ជាមេដឹកនាំផ្តាច់ការ និងបានលួចលុយជាតិ ១០ពាន់លានដុល្លារផងដែរ។
គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃចន្ទទី០៩ឧសភា លទ្ធផលឆ្នោតប្រមាណ៩៥% នៅតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលគេបានរាប់រួច បង្ហាញថា លោកម៉ាកូស ជូនៀ ដែលនៅហ្វីលីពីនគេនិយមហៅលោកថា ប៊ុងប៊ុង (BongBong) មានសម្លេងគាំទ្រលើសគូប្រជែង គឺលោកស្រីឡេនី រូប្រ៊ីតូ(Leni Robredo) ជិត ៣០%ឯណោះ។ ពោលលោកម៉ាកូស ជូនៀ ទទួលបានសម្លេងឆ្នោតជាង ៣០លានសម្លេងស្មើនឹងជាង៥៨% ខណៈលោកស្រីឡេនី ទទួលបានជាង១៤លានសម្លេង ស្មើនឹង ២៨%។
ជាមួយនឹងជ័យជំនះ ដ៏ភ្លូកទឹកភ្លូកដី លោកម៉ាកូស ជូនៀ បានក្លាយជាបេក្ខភាពដំបូងគេក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រហ្វីលីពីន ដែលបានឈ្នះការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីក្នុងសម្លេងភាគច្រើនបែបនេះ។ នេះជាការត្រលប់មកវិញដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយរបស់គ្រួសារត្រកូលម៉ាកូស បន្ទាប់ពីឪពុកដែលជាមេដឹកនាំផ្តាច់ការកាន់អំណាចអស់ពេល២០ឆ្នាំ ត្រូវបានពលរដ្ឋធ្វើបដិវត្តទម្លាក់កាលពី៣៦ឆ្នាំមុន ពោលគឺនៅឆ្នាំ១៩៨៦។
យ៉ាងណាមិញ ជ័យជំនះនេះ មិនត្រូវបានសាទរពីក្រុម ដែលប្រឆាំងនឹងលោកម៉ាកូសនោះឡើយ។ មានមនុស្សប្រហែល ៤០០នាក់ ដែលភាគច្រើនជានិស្សិត បានប្រមូលផ្តុំធ្វើបាតុកម្មនៅខាងក្រៅគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត ប្រឆាំងនឹងលោក Marcos ជូនៀ និងបានលើកឡើងពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃចន្ទ។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនៅហ្វីលីពីន បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាជនហ្វីលីពីនច្រានចោលលទ្ធផលឆ្នោត ដោយចោទប្រកាន់ថា ត្រូវបានបន្លំ និងភូតកុហក ជាមួយនឹងព័ត៌មានមិនពិត ដើម្បីព្យាយាមលុបលាង ប្រវត្តិមិនល្អរបស់ត្រកូលម៉ាកូស។
គួររំឭកថា លោកម៉ាកូស ជូនៀ អំឡុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត បានផ្តល់តម្រុយតិចតួចណាស់ពីគោលនយោបាយដឹកនាំរបស់គាត់ ក្រៅតែពីបញ្ជូនសារឲ្យហ្វីលីពីនបង្រួបបង្រួមគ្នា។ អ្នកតាមដាន រំពឹងថា លោកអាចមានគោលនយោបាយស្រដៀងនឹងប្រធានាធិបតី ឌុយទែរតេ ដែលកំណត់គោលដៅ លើការងារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗ បង្កើនទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយប្រទេសចិន និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឲ្យរឹងមាំ។
ចំណែក ក្រុមអ្នកប្រឆាំង និងក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស បារម្ភខ្លាចក្រែងថា លោក ម៉ាកូសជូនៀ អាចនឹងកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ លុបបំបាត់មាត្រាចែងពីការកំណត់អាណត្តិប្រធានាធិបតី ឲ្យកាន់អំណាចត្រឹមតែមួយអាណត្តិ ៦ឆ្នាំនោះ៕