ជុំវិញបញ្ហានេះ ត្រូវបានក្រុមអ្នកជំនាញអះអាងថា កត្តាដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជារំពឹងថា រំហូរវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស នឹងសម្រេចបានក្នុងរង្វង់ ១១,៨% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ និង ១១,៧% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ នៃGDP ដូចទៅនឹងការគ្រោងទុកនោះ គឺផ្អែកទៅលើការបន្តងើបឡើងនៃទំនុកចិត្តវិនិយោគ ក្នុងបរិការណ៍នៃការផ្លាស់ប្ដូរ កាន់តែលឿននៃខ្សែច្រវ៉ាក់ផ្គត់ផ្គង់សាកល ជាមួយបរិយាកាសវិនិយោគកាន់តែអំណោយផលរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសតាមរយៈការដាក់ចេញ និងអនុវត្តនូវច្បាប់ស្ដីពីវិនិយោគនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាដើម។
ផ្អែកតាមសារាចរណ៍ស្ដីពីការរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រថវិកា ឆ្នាំ២០២៤-២០២៦ និងការរៀបចំសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២៤ បានបង្ហាញថា រំហូរវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបន្តងើបឡើងក្នុងរង្វង់ ១១,៨% នៃផលិតផលសរុប សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ និងក្នុងរង្វង់ ១១,៧% នៃផលិតផលសរុបសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ ដែលអត្រានេះ គឺមានទាបជាងតិចតួច បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២១ និងឆ្នាំ២០២២។ ក្រុមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បានអះអាងថា ការបន្តងើបឡើងនៃទំនុកចិត្តវិនិយោគ ក្នុងបរិការណ៍នៃការផ្លាស់ប្ដូរកាន់តែលឿននៃខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្ម និងផ្គត់ផ្គង់សកល ជាមួយនឹងបរិយាកាសវិនិយោគកាន់តែអំណោយផលរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសការដាក់ចេញ និងអនុវត្តនូវច្បាប់ស្តីពីវិនិយោគនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជា ការបន្តធ្វើកំណែទម្រង់កាន់តែស៊ីជម្រៅ និងមុតស្រួច ដែលនឹងកាត់បន្ថយថ្លៃដើមធ្វើធុរកិច្ចផងនោះ សុទ្ធសឹងជាកត្តាលីករដ៏សំខាន់ រុញច្រានឲ្យកម្ពុជាអាចសម្រេចបាននូវការស្រូបទាញ រំហូរវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសនៅឆ្នាំនេះ និងឆ្នាំក្រោយ។ ឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា កត្តាដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជា អាចរក្សាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចល្អប្រសើរ ផ្អែកលើកត្តាខាងក្នុង និងកត្តាខាងក្រៅ ដូចជា ការរក្សាបាននូវសុខសន្តិភាព ការដាក់ឲ្យអនុវត្តនូវច្បាប់វិនិយោគនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនានា ជាដើម។ ឧកញ៉ា លឹម ហេង បានកត់សម្គាល់ឃើញថា បច្ចុប្បន្ន វិនិយោគិនចិន ឈរនៅលំដាប់ខ្ពស់ជាងគេ ក្នុងការចំណោមវិនិយោបរទេសដែលចូលមកវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងមានរំហូរទុនវិនិយោគផ្ទាល់ខ្ពស់ជាងបណ្ដាប្រទេសដទៃ។
ដោយឡែក បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ អ្នកជំនាញផ្នែកវិភាគសេដ្ឋកិច្ច បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ដ្បិតកន្លងមក ស្ថានភាពវិនិយោគ ហាក់មានការថយចុះបន្តិចបន្តួច ក៏ពិតមែន តែមិនបានក្លាយជាបញ្ហាប្រឈមខ្លាំងសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកក៏បានកត់សម្គាល់ទៀតថា ស្ថានភាពវិនិយោគហាក់កាន់តែប្រសើរឡើងវិញ បើធៀបនឹងអំឡុងនៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ១៩ ហើយអ្វីដែលកម្ពុជា គួរយកចិត្តទុកដាក់ និងចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយអន្តរជាតិ។ បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ យល់ឃើញថា ការងើបឡើងវិញនៃវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួន នឹងលើកកម្ពស់វិស័យវិនិយោគនៅកម្ពុជា កាន់តែប្រសើរឡើងថែមមួយកម្រិតទៀត ដែលជាកត្តាលីករជំរុញការស្រូបទាញនូវរំហូរទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសចូលមកប្រទេសកម្ពុជា។
សូមរំឭកថា កាលពីឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាកម្ពុជាស្រូបទាញបានរំហូវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសសរុបជិត៤ពាន់៧រយលានដុល្លារ កើនឡើង៧,៥% ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២១។
យ៉ាងណាមិញ សម្រាប់ ៥ខែឆ្នាំ២០២៣ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(CDC) បានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគថ្មី និងគម្រោងពង្រីកផលិតកម្មសរុបចំនួន ៧៥គម្រោង ដែលមានទំហំវិនិយោគសរុបជាង ៦៤៨លានដុល្លារអាមេរិក។ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២២ ចំនួនគម្រោងវិនិយោគបានថយចុះចំនួន ៥គម្រោង ខណៈទុនវិនិយោគវិញបានធ្លាក់ចុះរហូតប្រមាណជាង ២ពាន់លានដុល្លារ។ ក្នុងនោះ វិនិយោគិនបរទេសដែលបានវិនិយោគច្រើនជាងគេនៅកម្ពុជា គឺវិនិយោគិនមកពីប្រទេសចិន ដែលបានក្ដោបក្ដាប់ការវិនិយោគរហូតជាង ៦៣% ឯណោះ នៃទុនវិនិយោគសរុប៕