ហេតុអ្វីកម្ពុជា នៅតែពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទីផ្សារវៀតណាម ក្នុងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម? ចុះទីផ្សារចិនវិញ តើចិនអាចក្លាយជាទីផ្សារធំសម្រាប់កម្ពុជា ជំនួសឲ្យទីផ្សារវៀតណាម ក្នុងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម នាពេលអនាគតដែរទេ?
ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានឌីជីថលខេមបូណូមីសថា បច្ចុប្បន្នវៀតណាម ជាទីផ្សារធំសម្រាប់ផលិតកម្មកម្ពុជា ដោយសារតែ សេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម កាន់តែរីកចម្រើន ដែលបានផ្ដោតសំខាន់លើឧស្សាហកម្មធន់ធ្ងន់ ហើយកសិករវៀតណាម ភាគច្រើនបានងាកមកដាំដុះដំណាំដែលមានតម្លៃខ្ពស់ ជំនួសឱ្យដំណាំមិនសូវសំខាន់ ដោយចាំទទួលទិញវត្ថុធាតុដើមកសិកម្មពីប្រទេសដទៃវិញ។ កត្តានេះ បានផ្ដល់ឱកាសដល់កម្ពុជាផងដែរ ក្នុងការជំរុញការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមកាន់តែច្រើន។ ចំពោះទីផ្សារចិនវិញ ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន យល់ឃើញថា គឺជាឱកាសធំសម្រាប់សម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការនាំចេញផិតផលកសិកម្ម ទាំងពេលបច្ចុប្បន្ន និងពេលអនាគត ដោយសាររដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ កាន់តែមានទំនាក់ទំនងល្អរវាងគ្នា។ ទោះយ៉ាងណា ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន នៅតែយល់ឃើញថា កម្ពុជា នៅខ្វះរោងចក្រកែច្នៃផលិតផលកសិកម្មនៅឡើយ ដែលអាចជាឧបសគ្គសម្រាប់ការនាំចេញកសិផលទៅកាន់ទីផ្សារដោយខ្លួនឯង។
បន្ថែមនេះ ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន ក៏បានអំពាវនាវឱ្យវិនិយោគគិនជំរុញការវិនិយោគបន្ថែមនៅកម្ពុជា ពិសេសផ្នែកកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម ដោយឧកញ៉ា សុង សារ៉ន បានបន្ថែមថា ការពឹងផ្អែកលើប្រទេសទី៣ ក្នុងការនាំចេញកសិផល មិនសូវទទួលបានតម្លៃខ្ពស់ ដូចការនាំចេញដោយផ្ទាល់នោះទេ។ ផលចំណេញដែលបានពីការនាំចេញវត្ថុធាតុដើមកសិកម្ម ទៅកាន់ប្រទេសទី៣ ហាក់នៅមានកម្រិតនៅឡើយ ហើយទោះ ចង់ ឬមិនចង់ កម្ពុជា ក៏ត្រូវតែនាំចេញ។
ដោយឡែក បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ដូច្នេះ តាមពិតទៅផលិតផលកសិកម្មកម្ពុជា មិនមែនពឹងផ្អែកខ្លាំងតែលើប្រទេសវៀតណាមនោះទេ ប៉ុន្តែនៅក្នុងការធ្វើពិពិធកម្ម កម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន សំដៅការផលិតទំនិញនាំចេញទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសជាដៃគូរ ទៅកាន់ទីផ្សារក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ បណ្ឌិត ហ៊ុង វណ្ណៈ បន្តថា សម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម គឺជាប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា និងមានការបើកទូលាយ រាល់ផលិតផលកសិកម្មទាំងអស់របស់កម្ពុជា ទើបធ្វើឱ្យការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មភាគច្រើនរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សារវៀតណាម។
បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ យល់ឃើញថា ទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន និងកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP សុទ្ធតែមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជំរុញការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មរបស់កម្ពុជា។ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ ក៏បានបង្ហាញពីជំនឿចិត្តយ៉ាងមុតមាំថា នាពេលអនាគត ចិន នឹងក្លាយជាទីផ្សារធំសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម ពិសេសតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងកម្ពុជា-ចិន។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅ១១ខែឆ្នាំ២០២១នេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាមសម្រេចបានដល់ទៅជាង៨ពាន់៦រយលានដុល្លារ កើនដល់ជាង៨៤%។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅវៀតណាមកើនឡើងដល់ទៅ ៣៣៧%។ នេះបើតាមតួលេខពីគយវៀតណាម។ ដោយឡែក ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងចិនវិញ បានកើនដល់ ជិត១១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក នៅរយៈពេល១០ខែដំបូងឆ្នាំ២០២១នេះ។ នេះបើតាមតួលេខដែលបង្ហាញដោយស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា៕