រឿងជ្រូក! នៅកម្ពុជា គួរដោះស្រាយយ៉ាងម៉េច? នៅវៀតណាមគេដោះយ៉ាងម៉េច?

វិបត្តិតម្លៃជ្រូករស់ធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងគំហុកបាននិងកំពុងអូសបន្លាយ ដោយទំនងជាមិនឃើញពន្លឺនៃដំណោះស្រាយឆាប់ៗណាមួយនោះឡើយ។ កសិករចិញ្ចឹមជ្រូកក្នុងស្រុកស្រែកអំពាវនាវសុំជំនួយអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋាភិបាល ឲ្យរឹតត្បិតការនាំចូលជ្រូករស់ពីប្រទេសជិតខាង ព្រោះពួកគេថា ការនាំចូលដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យនេះហើយ នាំឲ្យតម្លៃជ្រូកធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងបែបនេះ។

ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកចិញ្ចឹមជ្រូក។ រូបភាព៖ ហ្វេសប៊ុកក្រសួងកសិកម្ម

យោងតាមកាសែត Khmer Times តម្លៃសាច់ជ្រូកបន្តធ្លាក់ចុះមកដល់ត្រឹមតែ ១,៣៥ដុល្លារ ស្មើនឹងប្រមាណ ៥៤០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម គឺទាបជាងថ្លៃដើមផលិតដែលស្មើនឹង ១,៧៥ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម។

ជុំវិញបញ្ហានេះ សារព័ត៌មាន ខេមបូណូមីស បានជួបសម្ភាសជាមួយអ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាអ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ច ៣ រូប ដែលសាកសួរអំពីថាតើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេស ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ គួរដោះស្រាយបញ្ហាជ្រូកក្នុងស្រុកធ្លាក់ថ្លៃនេះយ៉ាងដូចម្ដេច។

លោក ង៉ែត ជូ អ្នកជំនាញផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងជាអ្នកវិនិយោគវិស័យដីធ្លី។

លោក ង៉ែត ជូ ជាទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច នៃក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវ EMC បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីបញ្ហាជ្រូកធ្លាក់ថ្លៃ ដូចតទៅ៖

កត្តាគន្លឹះដែលធ្វើឲ្យការចិញ្ចឹមជ្រូករបស់កសិករខ្មែរមិនអាចប្រគួតប្រជែងនឹងកសិករវៀតណាមបាន គឺថ្លៃដើមក្នុងការចិញ្ចឹមខ្ពស់ ខ្វះបច្ចេកទេសសមស្រប។ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលគួរលើកកម្ពស់វិស័យនេះតាមរយៈការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមដោយមានការអនុគ្រោះនិងលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមហ៊ុនផលិតចំណីសត្វ និងថ្នាំដូចជា វ៉ាក់សាំងជាដើម។ បន្ថែមលើនេះ ក្រសួងកសិកម្មត្រូវមានមន្រ្តីពេទ្យសត្វចុះដល់មូលដ្ឋានដើម្បីអប់រំកសិករពីបច្ចេកទេសចិញ្ចឹមសមស្រប។

ការទប់ស្កាត់ការនាំចូលជ្រូកពីបរទេសដោយមិនមានការត្រួតពិនិត្យច្បាស់លាស់ក៏ជាយន្តការចាំបាច់មួយទៀតដើម្បីលើកកម្ពស់ការចិញ្ចឹមជ្រូកក្នុងស្រុក និងជៀសវាងនូវជំងឺឆ្លងនានា។

លោក យ៉ង់ ប៉ាក់ អ្នកតាមដានសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា។

លោក យ៉ង់ ប៉ាក់ ជាអ្នកតាមដានសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចមួយ ដែលមានបទពិសោធន៍ធ្វើការងារជាមួយវិស័យឯកជន និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល លើផ្នែកកសិកម្មនិងសេដ្ឋកិច្ច។ លោកបានចែករំលែកយោបល់របស់លោកដូចតទៅ៖

សម្រាប់រយៈពេលខ្លី ដើម្បីជួយកសិករចិញ្ចឹមជ្រូកក្នុងស្រុក រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបិទ/បញ្ឈប់ការនាំចូលជ្រូកចូលកម្ពុជាជាបណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បីទុកពេលឲ្យអ្នកចិញ្ចឹមជ្រូកអាចបន្តអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន រហូតទាល់តែយើងអាចដោះស្រាយបញ្ហាផ្ទៃក្នុងបានសិន។

សម្រាប់រយៈពេលវែង៖ ១) បង្កើតគោលនយោបាយលើកទឹកចិត្តដល់ផលិតផលក្នុងស្រុក។ គោលនយោបាយនេះ រួមមានដូចជា ដំឡើងពន្ធនាំចូលលើផលិតផលដែលយើងអាចផលិតក្នុងស្រុកបានដូចជា ជ្រូក ជាដើម។

២) បង្កើតគោលនយោបាយលុបបំបាត់អំពើពុករលួយនៅច្រកព្រំដែន តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក។ ប្រព័ន្ធនេះ គួររៀនសូត្របទពិសោធន៍ពីប្រទេសចិន និងថៃ។

៣) លើកទឹកចិត្តដល់ការបង្កើតសមាគមផលិតផលកសិកម្មក្នុងស្រុក ដើម្បីផ្ដល់ជំនួយធ្វើយ៉ាងណាកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិត បង្កើនគុណភាពនិងបរិមាណ ព្រមទាំងបង្កើតនិងស្វែងរកទីផ្សារទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។

៤) បង្កើតខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ឌីជីថល និងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល សម្រាប់ផ្សារភ្ជាប់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ជាមួយគ្នា ដើម្បីជួយគាំទ្រដល់ឧស្សាហកម្មចិញ្ចឹមជ្រូក។

លោក ច័ន្ទ សុផល អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចឯករាជ្យ និងជាកសិពាណិជ្ជករ។

លោក ច័ន្ទ សុផល ជាអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ៖

វិធានការចំពោះមុខ រួមមាន ការអនុវត្តឱ្យបានច្បាស់លាស់ចំពោះកូតានាំជ្រូកចូល ការចេញអាជ្ញាប័ណ្ណនាំចូល និងការយកពន្ធលើជ្រូកនាំចូល។ នៅតាមទីផ្សារ គួរមានការបញ្ជាក់ព័ត៌មានច្បាស់លាស់ថាតើសាច់ជ្រូកដែលដាក់លក់ផលិតនៅប្រទេសណា។

ចំពោះការគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មជ្រូកក្នុងស្រុក ការគ្រប់គ្រងកន្លែងសត្តឃាដ និងលក់សាច់ជ្រូកក្នុងស្រុក គួរទទួលបានការជួយសម្រួលថែមទៀតដោយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីធ្វើឱ្យសាច់ជ្រូកក្នុងស្រុកមានចរន្តទីផ្សារល្អ និងអ្នកចិញ្ចឹមទទួលបានថ្លៃខ្ពស់ជាងមុន។

សម្រាប់រយៈពេលវែង ខ្ញុំយល់ថារដ្ឋាភិបាលគួរលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគក្នុងការផលិតចំណីសត្វ និងការចិញ្ចឹមសត្វ ដោយលើសកំពស់ការចិញ្ចឹមសត្វបែបទំនើប ដែលត្រូវមានទុន អគ្គិសនី ទំហំមធ្យមឡើងទៅ និងបច្ចេកទេសច្បាស់លាស់។ ខ្មែរយើងមានសក្តានុពលក្នុងការផលិតចំណីសត្វក្នុងតម្លៃសមរម្យ ដោយសារយើងមានវត្ថុធាតុដើមច្រើន ដូចជា កន្ទក់ ពោត សណ្ដែក ដំឡូង និងកូនត្រី ដែលគេនាំចេញច្រើនក្នុងមួយឆ្នាំៗ។

វៀតណាមក៏មានវិបត្តិតម្លៃជ្រូកដែរ។ តើគេដោះស្រាយយ៉ាងម៉េច?

ដោយឡែក នៅប្រទេសវៀតណាមក្បែរខាងកម្ពុជា វិបត្តិជ្រូករស់ធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងគំហុកកើតមានតាំងពីខែមករា ដើមឆ្នាំ២០១៧មកម្ល៉េះ នៅពេលចិនដែលជាប្រទេសទទួលទានសាច់ជ្រូកច្រើនជាងគេលើពិភពលោកបិទការនាំចូលជ្រូកពីវៀតណាម និងប្រទេសផ្សេងទៀត។

ជាវិធានការដោះស្រាយចំពោះមុខ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមបើកយុទ្ធនាការអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនទិញនិងទទួលទានសាច់ជ្រូកក្នុងស្រុកឲ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ នគរបាល កងទ័ព និងសហជីពកម្មករនិយោជិតទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យដាក់បញ្ចូលសាច់ជ្រូកនៅក្នុងមុខម្ហូបប្រចាំថ្ងៃនៅតាមកង់ទីនអាហាររបស់ពួកគេ។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមបានបញ្ជាឲ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធពិនិត្យឡើងវិញទៅលើផែនការផលិតកម្មនិងចែកចាយ ដើម្បីជៀសវាងការផលិតលើសការផ្គត់ផ្គង់នៅពេលអនាគត។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ក្រសួងកសិកម្មវៀតណាមបើកកិច្ចប្រឹងប្រែងបញ្ចុះបញ្ចូលរដ្ឋាភិបាលចិន ដើម្បីបង្កើនការនាំចេញជ្រូកទៅចិន និងទីផ្សារដទៃទៀត។

វៀតណាមជាប្រទេសផលិតសាច់ជ្រូកធំជាងគេបំផុតទី៦ នៅលើពិភពលោក ដោយមានកសិករវៀតណាមប្រហែល ៣លានគ្រួសារចិញ្ចឹមជ្រូកជាលក្ខណៈគ្រួសារ។ ឆ្នាំ២០១៦ ទិន្នផលសាច់ជ្រូកវៀតណាមមានចំនួន ៣,៩លានតោន កើនឡើងបីដងបើធៀបនឹងកាលពី១៥ឆ្នាំមុន៕