អ្នកឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃធនាគារកាណាឌីយ៉ា និងជាប្រធានសមាគមខ្មែរ-ចិននៅកម្ពុជា លើកឡើងថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា-ចិននៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហាក់បីដូចជាមានទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរបានធ្វើទស្សនកិច្ចរវាងគ្នាកាន់តែច្រើនឡើង។
ក្នុងនោះ ក៏ជំរុញឲ្យមានការពង្រីកនូវវិសាលភាពវិនិយោគកាន់តែធំទូលាយ ហើយអ្នកឧកញ៉ាជឿជាក់ថា នៅអនាគតខាងមុខនេះ វិនិយោគិនចិននឹងបន្តពង្រីកនូវការវិនិយោគលើវិស័យមួយចំនួនបន្ថែមទៀតនៅកម្ពុជា ដូចជា វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ទេសចរណ៍ និងជាពិសេស គឺវិស័យកសិកម្មតែម្ដង ព្រោះថា វិស័យមួយនេះកំពុងខ្វះខាតដើមទុនក្នុងការវិនិយោគ ខណៈដែលធនធានក្នុងស្រុកសម្រាប់ការផលិតនៅមានច្រើន ដូច្នេះហើយ វាជាឱកាសសម្រាប់វិនិយោគិនចិនចូលមកបណ្ដាក់ទុនរកស៊ីក្នុងវិស័យនេះ។
ពាណិជ្ជករដ៏លេចធ្លោដែលត្រូវបានមហាជនស្គាល់ថាជា«តារាជំនួញអាត់កឺ» ប្រចាំកម្ពុជារូបនេះ លើកឡើងទៀតថា រហូតមកទល់ពេលនេះ អណិកជនចិនក៏ដូចជាប្រជាជនចិនដែលរស់នៅកម្ពុជាមានប្រមាណជាង ១លាននាក់ ក្នុងនោះមានអ្នករកស៊ីដែលជាជនជាតិចិនប្រមាណ ២០ម៉ឺននាក់។
អ្នកឧកញ៉ាបន្តថា ស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈនេះ សមាគមខ្មែរ-ចិននៅកម្ពុជា នឹងក្លាយជាខ្សែក្រវាត់ និងជាស្ពានឆ្លងដ៏សំខាន់សម្រាប់ការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ចិនកាន់តែប្រសើរ ខណៈដែលកម្ពុជា ជាទិសដៅដ៏សំខាន់ ជាស្នូលដ៏សំខាន់ និងពោរពេញទៅដោយសក្ដានុពលសម្រាប់ការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្តម ឈួន ដារា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានលើកឡើងថា មានហេតុផលជាច្រើន ដែលវិនិយោគិនបរទេស ក៏ដូចជាវិនិយោគិនចិន មិនគួរចោលភ្នែករំលងនូវឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា៖
- កម្ពុជាមានគោលនយោបាយបើកចំហសម្រាប់ការវិនិយោគពីក្រៅប្រទេស
- មានគោលការណ៍គាំពារនិងបង្កនូវលក្ខណៈងាយស្រួលដល់វិនិយោគទុន ដែលធានាបាននូវសន្ដិសុខនិងស្ថិរភាព។
- កម្ពុជាមានការបន្ធូរបន្ថយពន្ធលើប្រាក់ចំណេញដោយកំណត់មិនលើសពី ២០% នោះឡើយ ខណៈដែលនៅប្រទេសមួយចំនួន ដូចជា បង់ក្លាដេសមានការកំណត់ពន្ធលើប្រាក់ចំណេញនេះរហូតដល់ ៣៥%។
- ពិសេសជាងនេះទៅទៀត កម្ពុជាក៏មានអនុគ្រោះពន្ធសម្រាប់ការនាំចេញទៅប្រទេសប៉ែកអឺរ៉ុប អាមេរិក និងប្រទេសផ្សេងៗទៀតជាដើម។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា បើយោងតាមប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា ចិននៅតែជាប្រទេសដែលបានវិនិយោគធំជាងគេនៅកម្ពុជា ដោយឆ្នាំ២០១៦ ការវិនិយោគរបស់ចិន បានកើនឡើងដល់ ៥១០០លានដុល្លារអាមេរិក។
ដោយឡែក តាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បើនិយាយពីលំហូរវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសមកកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០១៦ មានចំនួនប្រមាណ ២ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងនោះ ប្រទេសចិនត្រូវបានគេស្គាល់ថា ឈរលំដាប់លេខរៀងទី១ជាប្រទេសដែលបានវិនិយោគផ្ទាល់មកកម្ពុជាច្រើនជាងគេ ខណៈដែលហុងកុងឈរក្នុងលំដាប់លេខរៀងទី២ និងវៀតណាម ឈរក្នុងលំដាប់លេខរៀងទី៣៕