សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន និងអាមេរិក ថ្មីៗនេះ ហាក់បន្ថយកម្ដៅបន្តិច ប៉ុន្ដែ នៅតែជាក្ដីបារម្ភរបស់ពិភពលោកដដែល ដ្បិតថា វានៅមិនទាន់មានការសម្រេចនូវកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយនៅឡើយ។ មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច ជប៉ុន និងស្ថាប័នព័ត៌មានជប៉ុនធំមួយ គឺ Nikkei បានធ្វើការស្រង់មតិ ដោយទទួលបានការឆ្លើយតបពីអ្នកសេដ្ឋកិច្ច និងអ្នកវិភាគប្រមាណ ៤៣ នាក់។
តាមការស្រង់មតិនេះ បានបង្ហាញថា ទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសធំៗនៅអាស៊ី ត្រូវបានកែតម្រូវចុះមកក្រោមជាថ្មីម្ដងទៀត ដោយសារតែឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មចិន និងអាមេរិក ដែលបានធ្វើឲ្យការនាំចេញមានការធ្លាក់ចុះនៅទូទាំងតំបន់។ តួយ៉ាង នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ ការព្យាករកំណើននៃប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានចំនួន ៥ គឺនៅមានអត្រាកំណើនតែប្រមាណ ៤,៣% ប៉ុណ្ណោះ ដែលនេះ គឺជាការកែតម្រូវកម្រិតកំនើនធ្លាក់ចុះ៤ដងជាប់គ្នាមកហើយ តាំងពីមានការស្រង់មតិ កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៨ មកម្ល៉េះ។
ប្រទេសសមាជិអាស៊ានទាំង៥ ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនោះ ត្រូវបានការស្រង់មតិបង្ហាញថា រួមមាន ប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ភីលីពីន សិង្ហបុរី និងថៃ។
កំណើនព្យាករណ៍ចុងក្រោយនៅឆ្នាំ២០១៩ សម្រាប់ប្រទេសទាំង៥នេះ គឺមានតែ ៤,៣%ប៉ុណ្ណោះ ដែលនេះគឺជាការកែតម្រូវថយចុះ ០,៣ ពិន្ទុ ពីការស្រង់មតិកាលពីខែមីនាកន្លងទៅ។ តួលេខកំណើនព្យាករចុងក្រោយ ៤,៣% នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ គឺមានទាបជាង០,៥ពិន្ទុ ធៀបនឹងការសម្រេចបានកំណើន៤,៨% កាលពីឆ្នាំ២០១៨។
ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង៥ ដែលមានការព្យាករទម្លាក់នូវទស្សនៈវិស័យនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច គេសង្កតឃើញថាប្រទេសថៃ និងសិង្ហបុរី គឺជាប្រទេសដែលរងផលប៉ះពាល់ការនាំចេញខ្លាំងជាងគេ ដោយសារតែបញ្ហាសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនេះ។ អ្នកសេដ្ឋកិច្ចថៃអះអាងថា ប្រទេសថៃ ក៏ដូចទៅនឹងប្រទេសនាំចេញដទៃទៀតដែរ នៅឆ្នាំនេះ ថៃគឺទំនងជារងទុក្ខ ដោយសារតែការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចសកល និងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម។
រីឯអ្នកសេដ្ឋកិច្ចសិង្ហបុរីវិញ និយាយថា ផលប៉ះពាល់នៃកំណើនរបស់សិង្ហបុរី គឺត្រូវបានរពឹងថា នឹងបន្តរហូតដល់ទស្សនវិស័យពាណិជ្ជកម្មវិលទៅរកភាពច្បាស់លាស់វិញ។ ចំពោះ សេដ្ឋកិច្ចម៉ាឡេស៊ីឯណោះវិញ ក៏ត្រូវបានអ្នកជំនាញអះអាងថាដែរ ហានិភ័យធ្លាក់ចុះនៃកំណើននៅតែបន្ដកើតមាន។
សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងភីលីពីនវិញ ត្រូវបានគេព្យាករដែរថា នឹងរក្សាបានអត្រាកំណើនខ្ពស់ ៥% ទៅ៦% ប៉ុន្ដែ ការព្យាករថ្មីនៅឆ្នាំ២០១៩នេះ បានកែតម្រូវកំណើននេះនៅទាបជាងមុនបន្តិច។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បានបញ្ជាក់ថា កំនើនសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសទាំងពីរនេះ ត្រូវបានប្រឈមនឹងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មចិន និអាមេរិក ខណៈដែលវាអាចនឹងត្រូវកាត់បន្ថយថ្លៃទំនិញក៏ដូចជាឱកាសនាំចេញផងដែរ។ ប្រទេសភីលីពីន ជាបណ្ដោះអាសន្នមានសេដ្ឋកិច្ចយឺត ក្នុងរយៈពេល ៣ខែ ដំបូងកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលពន្យាពេលក្នុងការអនុម័តថវិការបស់ខ្លួន។
ទោះបីជាសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មបានធ្វើឲ្យប្រទេសខ្លះរងទុក្ខ តែវាក៏បានធ្វើឲ្យប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ខ្លះទទួលប្រយោជន៍ផងដែរ។ ជាក់ស្ដែង ប្រទេសវៀតណាមតែម្ដង ដែលទទួលបានលំហូរវិនិយោគផ្ទាល់បរទេស ពិសេសមកពីប្រទេសចិន ដោយសារតែវៀតណាមជាមូលដ្ឋានផលិតជំនួសដ៏ស័ក្ដិសមមួយ សម្រាប់ការនាំចេញទៅអាមេរិក។
គួរបញ្ជាក់ថា ភ្លើងសង្គ្រាមពាណិជ្ចកម្មរវាងអាមេរិក និងចិន ហាក់ត្រូវបានបន្ថយកម្ដៅបន្តិច បន្ទាប់ពីជំនួបរវាងមេដឹកនាំកំពូលនៃប្រទេសទាំងពីរ បានជួបគ្នានៅប្រទេសជប៉ុនកាលពីចុងខែមិថុនាកន្លងទៅនេះ ហើយភាគីទាំងពីរក៏បានយល់ព្រមបើកទ្វារចរចាពាណិជ្ជកម្មឡើងវិញផងដែរ។ទោះយ៉ាងណា ការអភិវឌ្ឍទៅអនាគតនៃទំនាក់ទំនងរបស់មហាយក្សទាំងពីរនេះ នឹងទៅជាយ៉ាងណានោះ គឺនៅតែស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ដដែល។ ក៏មានអ្នកសេដ្ឋកិច្ចខ្លះ ព្រួយបារម្ភដែរ អំពីការរីករាលដាលនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងមហាអំណាចអាមេរិក និងចិននេះ ប្រសិនបើវា ពិតជាងាកទៅរកការធ្វើសង្គ្រាមរូបិយបណ្ណ ឬសង្គ្រាមបច្ចេកវិទ្យាមែននោះ៕
*ដកស្រង់ពីគេហទំព័រ Asian Nikkei Review