ដោយក្នុងនោះ កម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ដោយបានបរិហារ និងខកចិត្តយ៉ាងក្រែលែងតែម្ដងចំពោះទង្វើរបស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានេះ ខណៈដែលប្រទេសជាច្រើនទៀត រួមទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ ដោយបានហៅការកាត់ទោសប្រហារជីវិតនេះថា ជាអំពើដ៏សាហាវឃោឃៅ និងជាការដើរថយក្រោយរបស់ក្រុមមេដឹកនាំប្រទេសនេះ។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗជាច្រើន។
ការប្រហារជីវិតលើកដំបូងមិនធ្លាប់មាននៅមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកនេះបានបង្កឱ្យមានការរិះគន់ជាអន្តរជាតិយ៉ាងខ្លាំង។
ជាក់ស្ដែង សហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីថ្ងៃចន្ទបាននិយាយថា អាមេរិកអាចនឹងលែងមាន ទំនាក់ទំនងដូចធម្មតាជាមួយនឹងរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាតទៅទៀតហើយ បន្ទាប់ពីរដ្ឋអំណាចនៃប្រទេសនេះ បានប្រហារជីវិតសកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យចំនួន ៤ នាក់ ហើយអាមេរិកបានត្រៀមនូវជម្រើសទាំងអស់រួចរាល់ហើយ សម្រាប់ពិចារណាចាត់វិធានដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើរបបយោធានេះ។
នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានជាប្រចាំនោះអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Ned Price បានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសនានាកុំលក់សម្ភារៈយោធាទៅឱ្យប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងជៀសវាងសកម្មភាពណាមួយ ដែលនឹងផ្តល់សារតាំងអន្តរជាតិដល់របបយោធានេះ។
ឆ្លើយតបនឹងសំណួរថា តើរដ្ឋការរបស់លោក បៃដិន កំពុងពិចារណាលើការដាក់ទណ្ឌកម្មលើឧស្សាហកម្មឧស្ម័នរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាជាវិស័យមួយ ដែលកាលពីលើកមុនអាមេរិកមិនបានដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬយ៉ាងណានោះ? លោក Price បាននិយាយថា ពេលនេះអាមេរិកកំពុងដាក់ជម្រើសទាំងអស់នៅលើតុ ដើម្បីពិភាក្សាពីវិធានការទណ្ឌកម្មបន្ថែមទៀតទៅលើរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានេះហើយ។
លោក Price បាននិយាយថា ជាមួយអំពើឃោរឃៅដ៏គួរឱ្យរន្ធត់របស់របបយោធានេះ គឺអាមេរិក មិនអាចបន្ដសកម្មភាពដូចបច្ចុប្បន្នជាមួយនឹងមីយ៉ាន់ម៉ាតទៅទៀតបានទេ។
សូមរំលឹកថា របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃចន្ទថាខ្លួនបានប្រហារជីវិតសកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យចំនួន ៤ នាក់ក្រោមការចោទប្រកាន់ថាបានជួយ«អំពើភេរវកម្ម» ប្រឆាំងនឹងកងទ័ព។
តុលាការមីយ៉ាន់ម៉ាបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតសកម្មជនទាំង ៤ នាក់នេះនៅក្នុងសវនាការបិទទ្វារកាលពីខែមករា និងខែមេសា ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា បានជួយចលនាតស៊ូជនស៊ីវិលដែលបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងយោធាចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារកាលពីឆ្នាំមុន និងការបង្ក្រាបយ៉ាងបង្ហូរឈាមទៅលើការតវ៉ានៅទូទាំងប្រទេសនេះ។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋបាននិយាយថា ការប្រហារជីវិតបានធ្វើរួចហើយ ប៉ុន្តែមិនបានបញ្ជាក់ពីពេលវេលាឬវិធីអ្វីនោះទេ ប៉ុន្តែការប្រហារជីវិតនៅមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងពេលកន្លងមក គឺដោយការព្យួរក។
លោក Price បាននិយាយថា គ្មានប្រទេសណាដែលមានឥទ្ធិពលទៅលើរបបសឹកមីយ៉ាន់ម៉ាក្រៅតែពីប្រទេសចិននោះឡើយ ហើយលោកក៏បានអំពាវនាវឱ្យក្រុមប្រទេសអាស៊ានក្នុងតំបន់រក្សាគម្រូ នៃការរារាំងអ្នកតំណាងមកពីរបបយោធាកុំឱ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំក្នុងតំបន់។
ជុំវិញការកាត់ទោសប្រហារជីវិតលើសកម្មជនបក្សប្រឆាំងចំនួន៤នាក់ ដោយរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានេះដែរ អគ្គលេខាធិកាអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Antonio Guterres បានចេញមកថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ដោយអ្នកនាំពាក្យនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានបញ្ជាក់ថា លោក Guterres បានបញ្ជាក់ជាថ្មី នូវការអំពាវនាវរបស់លោកឲ្យមានការដោះលែងជាបន្ទាន់នូវការឃុំខ្លួនដោយបំពានទាំងអស់ រួមទាំងប្រធានាធិបតីមីយ៉ាន់ម៉ា លោក Win Myint និង ទីប្រក្សារដ្ឋលោកស្រី អោង សានស៊ូជីផងដែរ។
អគ្គលេខាធិកាអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏បានប្រឆាំងចំពោះ ការដាក់ទោសប្រហារជីវិតនេះផងដែរ ទោះក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ។
ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលស្រមោល NUG មីយ៉ាន់ម៉ា ដែលកំពុងដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរារាំងការប៉ុនប៉ងរបស់របបយោធា ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបាននិយាយថា វាដល់ពេលហើយសម្រាប់ការឆ្លើយតបជាអន្តរជាតិ ចំពោះទង្វើដ៏ឃោរឃៅរបស់របបយោធា។
លោក Kyaw Zaw អ្នកនាំពាក្យការិយាល័យប្រធានរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិ (NUG) ឬហៅថារដ្ឋាភិបាលស្រមោលនោះ បាននិយាយថា សហគមន៍អន្តរជាតិ ត្រូវតែដាក់ទណ្ឌកម្មលើភាពឃោរឃៅរបស់ក្រុមមេដឹកនាំរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ដែលបានធ្វើឡើងដោយសហភាពអឺរ៉ុប អូស្ត្រាលី កាណាដា ជប៉ុន នូវែលសេឡង់ ន័រវេស កូរ៉េខាងត្បូង អង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានពណ៌នាការកាត់ទោសប្រហារជីវិតរបស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាថា ជាអំពើហិង្សាដ៏គួរឲ្យស្អប់ខ្ពើមជាទីបំផុត ហើយវាបង្ហាញឲ្យឃើញពីឧទាហរណ៍ស្ដែងៗបន្ថែមទៀត នៃការមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការគោរពច្បាប់របស់របបនេះ។
សូមបញ្ជាក់ថា សម្រាប់អាស៊ានវិញ ក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែកក្កដា ដោយបានបរិហារ និងខកចិត្តយ៉ាងក្រែលែង ចំពោះទង្វើរបស់របបយោធា ដែលបានគាត់ទោសប្រហារជីវិតសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងចំនួន៤រូបនោះផងដែរ។ ក្នុងនាមប្រធានអាស៊ាន កម្ពុជាបានចាត់ទុកការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិត គឺជាទង្វើរមិនអាចអត់ឱនបាន ដែលសបញ្ជាក់ច្បាស់ពីកង្វះឆន្ទៈគាំទ្រកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ជាពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ាន ក្នុងការជួយពន្លឿនវឌ្ឍនភាពនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុច ពោលគឺការកសាងភាពជឿជាក់ និងទំនុកចិត្ត ដើម្បីឲ្យធ្វើមានកិច្ចសន្ទនា ក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ សំដៅបញ្ចប់អំពើហិង្សា និងសម្រាលទុក្ខវេទនារបស់ប្រជាជនស្លូតត្រង់៕
អត្ថបទ៖ សុខ ជា