និយាយជារួម ការខ្ចីប្រាក់ពីធនាគារវាមិនមែនជាការខ្មាសអៀន ឬខ្លាចអន់អីនោះទេ បើសិនជាចង់ឲ្យជីវភាពអាជីវកម្ម មានការរីកចម្រើនយូរអង្វែង ប្រាកដណាស់ប្រភពហិរញ្ញវត្ថុ ដែលត្រូវខ្ចីគឺ ធនាគារ និង គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ប៉ុន្តែ ត្រូវចាំថា កម្ចីនោះយកទៅប្រើប្រាស់ឲ្យចំគោលដៅ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ពោលយកទៅពង្រីកមុខរបររកស៊ីមុខជំនួញជូញដូរផ្សេងៗដែលកើនចំណូលមកវិញ។
ក្រុមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចហិរញ្ញវត្ថុបានពន្យល់ថា ការខ្ចីលុយពីធនាគារចាំបាច់ណាស់ត្រូវសិក្សាពីប្រាក់ចំណួលខ្លួនឯងឲ្យច្បាស់ផង ខ្ចីកុំឲ្យលើស ៤០ ឬ៥០ ភាគរយនៃប្រាក់ចំណួលប្រចាំខែដែលរកបាន បើមិនដូច្នេះទេ វានឹងនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ជាក់ជាមិនខានឡើយ។ មែនទែនទៅ អ្នកជំនាញនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុចំនួនបានយល់ឃើញថា បើមិនមានបំណុល ក៏មិនការរីកចម្រើននោះដែរ។
មានមតិលើកឡើងមូយចំនួនបានធ្វើការសន្មត់ថា ការផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ឬ មូលនិធិទុនច្រើនពីធនាគារ និង គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ វាបានធ្វើឲ្យមានបំណុលវ័ណ្ដកទៅវិញ បើសិនជាប្រើប្រាស់មិនចំគោលដៅ និង មានប្រសិទ្ធភាព។ ពិតណាស់ នេះ គឹជារឿងត្រឹមត្រូវ។
ជុំវិញទៅនឹងការខ្ចីបុលលុយពីធនាគារ និង គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនេះដែរ ត្រូវបាន អ្នកជំនាញជាន់ខ្ពស់ នៅក្នុងវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក បណ្ឌិត អ៊ិន ចាន់នី អគ្គនាយកប្រតិបត្តិធនាគារ អេស៊ីលីដា បានលើកឡើងថា បញ្ហាបំណុលវ័ន្តករ វាអាចកើតឡើងដោយសារតែ ស្ថាប័នអ្នកឲ្យខ្ចីលុយ ធ្វើការពិនិត្យមិនល្អិតល្អន់ ពិសេសស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងៗទៀតបន្តផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបន្ថែម។ មួយវិញទៀត បំណុលវ័ណ្ដកនេះដែរ អាចកើតឡើងដោយសារអតិថិជនខ្លួនឯង ផ្តល់ព័ត៌មានមិនគ្រប់គ្រាន់ ឬផ្តល់ព័ត៌មានបំផ្លើសការពិតដោយបំប៉ោងតួលេខមិនសមស្របទៅនឹងចំណូលដែលខ្លួនមានជាក់ស្តែង។
លោក បណ្ឌិត អ៊ិន ចាន់នី បានពន្យល់ថា ប្រាក់កម្ចីជាទូទៅ គឺប្រើសម្រាប់យកទៅអភិវឌ្ឍអាជីវកម្ម ពង្រីកមុខរបរ ហើយបើសិនជាបកស្រាយថា ការខ្ចីបុលលុយធនាគារធ្វើឲ្យក្លាយជាបំណុលវ័ណ្ដកនោះ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ។
លោកបណ្ឌិត ដែលមានបទពិសោធន៍ចាស់ទុំក្នុងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរូបនេះបន្តថា កម្ចីគួរយកទៅប្រើឲ្យចំទិសដៅ កាលណាប្រើប្រាស់ខុសទិសដៅ គឺវាខាតហើយ។ ជាក់ស្តែងអតិថិជនខ្លះ ថាយកកម្ចី ទៅប្រកបមុខរបរ ប៉ុន្តែមិនចាប់ផ្តើមប្រកបមុខរបរទេ បែរជាយកទៅទិញរថយន្តជិះ ម៉ូតូជិះជាដើម។ បញ្ហានេះហើយ បានធ្វើឲ្យគាត់ក្លាយជាអ្នកគ្មានលទ្ធភាពសង។
មួយបែបទៀត ពួកគាត់ខ្ចីពីស្ថាប័នមួយហើយ ខ្ចីពីស្ថាប័នមួយផ្សេងទៀត ដោយមិនគោរពទៅតាមផែនការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនឯង និងបានចាយវាយក្រៅពីតម្រូវការអាជីវកម្ម។ និយាយរួមបើពួកគាត់គោរពទៅតាមផែនការអាជីវកម្ម មិនមានករណីបំណុលវ័ណ្ដកកើតមានឡើយព្រោះជាទូទៅ ស្ថានប័នអ្នកឲ្យខ្ចី គឺគាត់មើលពីសមត្ថភាពអ្នកសងយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់បំផុតទៅតាមចំណូលបានមកពីអាជីវកម្មទើបពួកយើងសម្រេចឲ្យខ្ចី។ ដូច្នេះបំណុលវ័ណ្ដកកើនចេញពីហ្នឹងឯង។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក ឧកញ៉ា សៀ ប្ញទ្ធី អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន វើលប្រ៊ីដ គ្រុប បានចាត់ទុក ឥណទានជាប្រភពទុនយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគាំទ្រដល់ការបង្កើត និងពង្រីកអាជីវកម្ម និង រួមចំណែកក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍវិស័យសេដ្ឋកិច្ចដ៏មានសារសំខាន់បំផុតនៅកម្ពុជា។ លោកថា ការធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចឲ្យដំណើរការទៅមុខបាន មិនថា តូច ឬធំឡើយ បើគ្មានការចូលរួមពីវិស័យធនាគារទេ នោះការធ្វើសេដ្ឋកិច្ចនឹងមិនមានកំណើនឡើយ ហើយសូមកុំចាត់ទុកថា ការជំពាក់បំណុលធនាគារ ជាចំណុច អវិជ្ជមានសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជានោះ។
សូមជម្រាបថា សុខភាពវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា នៅក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ ២០១៨នេះ ត្រូវបានក្រុមអ្នកជំនាញនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ អះអាងថា នៅតែល្អ ព្រោះកម្ចីឥណទានសងមិនទាន់ពេលកំណត់នៅមានអត្រាទាបនៅឡើយ ពោលគឺមានចំនួនតែ ២,៣ ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះ។ របាយការណ៍ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបង្ហាញថា ការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីនៃវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជានៅឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០១៨ នេះនៅតែបង្ហាញពីកំណើនដែលក្នុងនោះ ប្រាក់កម្ចីរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារបានកើនជាង ១៦ ភាគរយ និងកម្ចីរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានកើនជាង ៣៤ ភាគរយ៕