កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីត្រូវបានប្រកាសបិទបញ្ចប់ជាស្ថាពរនៅថ្ងៃទី ២០ ខែកក្កដា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ ហើយការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងត្រូវធ្វើឡើងក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ ហើយនឹងអាចចូលជាធរមាននៅខែមករាឆ្នាំ២០២១ខាងមុខនេះ។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នឹងអនុញ្ញាតឲ្យមុខទំនិញរបស់កម្ពុជាជាង៣៤០ មុខ នឹងអាចនាំទៅកាន់ទីផ្សារចិន ដោយរួចពន្ធ ដោយក្នុងនោះ ភាគច្រើនជាមុខទំនិញ កសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មកែច្នៃ។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់ឯកឧត្តម សុខ សុភ័ក្រ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននាពេលថ្មីៗនេះ។
តើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិន ដែលគ្រោងនឹងចុះហត្ថលេខាឆាប់ៗនេះ នឹងជំរុញដល់ផែនការនាំចេញអង្ករកម្ពុជា១លានតោនដែរទេ?
គោលដៅនាំចេញអង្ករ១លានតោនរបស់កម្ពុជា ដែលធ្លាប់ប៉ងមកជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ បាននិងកំពុងកាន់តែកៀកខិតចូលមកដល់ ថែមទាំងមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជាដែលត្រៀមនឹងចុះហត្ថលេខាឆាប់ៗនេះទៀត ដែលគេមើលឃើញថាជាសញ្ញាល្អសម្រាប់វិស័យកសិកម្មកម្ពុជា។ ទោះយ៉ាងណា បើតាមការអះអាងរបស់លោក លន់ យ៉េង លេខាធិការដ្ឋានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា សម្រាប់កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិននេះ ផលិតផលអង្កររបស់កម្ពុជា មិនបានស្ថិតនៅក្នុងចំណោមមុខទំនិញរួចពន្ធជាង៣០០ មុខ ដែលនឹងត្រូវនាំចេញទៅចិនតាមកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះទេ។ ប៉ុន្ដែ អង្ករកម្ពុជានៅតែអាចនាំកាន់ទៅទីផ្សារចិនបានតាមរយៈការផ្ដល់ជូនកូតាពិសេស ដែលមានការព្រមព្រៀងពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ ។តាមរយៈកូតាពិសេសនេះ កម្ពុជាអាចនាំចេញអង្ករទៅកាន់ប្រទេសចិន ដោយមានការអនុគ្រោះពន្ធ ពោលគឺកំណត់យកត្រឹម១% ប៉ុណ្ណោះ នៃតម្លៃអង្ករដែលបាននាំទៅដល់ប្រទេសចិន។
អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាគូសបញ្ជាក់ថា ហេតុផលដែលភាគីចិនមិនដាក់បញ្ចូលអង្កររបស់កម្ពុជាចូលទៅក្នុងមុខទំនិញនាំទៅចិនតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរិ ក៏ព្រោះតែប្រទេសចិនក៏មានការផលិតអង្ករច្រើនដូចកម្ពុជាដែរ ហើយមិនមែនមានតែកម្ពុជាដែលមិនអាចនាំចេញអង្ករទៅចិនតាមកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ ប្រទេសដែលមានកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីជាមួយចិនផ្សេងទៀត ក៏មិនអាចនាំចេញអង្ករទៅចិនតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានដូចគ្នាដែរ។
តាមការគូសបញ្ជាក់របស់លោក លន់ យ៉េង គិតតាំងពីឆ្នាំ២០១៥ មកទល់នឹងពេលនេះ ភាគីចិនបានផ្ដល់កូតាសម្រាប់អង្ករនាំចេញពីកម្ពុជាទៅចិន ចំនួន ៥លើកមកហើយ ដោយលើកដំបូង១០ម៉ឺន តោន ក្រោយមកក៏ដំឡើងជាបន្ដបន្ទាប់រហូតដល់ មកដល់ ៤០ម៉ឺនតោននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ កូតា៤០ម៉ឺនតោនេះ ទៀតសោត ក៏ត្រូវប្រើប្រាស់អស់ជិត២០ម៉ឺនតោនហើយដែរ និងដាច់ឆ្នាំនេះ អាចនឹងត្រូវអស់ហើយ ដែលវានឹងត្រូវការរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរជជែកគ្នាបន្តទៀតដើម្បីកំណត់កូតាថ្មី ហើយសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាជឿជាក់ថា នៅចុងឆ្នាំនេះ រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរនឹងជជែកគ្នាជាថ្មីពីការកំណត់កូតានាំចេញអង្ករនេះ។
តាមរបាយការណ៍ ពីសហព័ន្ធ ស្រូវអង្ករកម្ពុជា គិតតាំងពីឆ្នាំ២០១៥ មកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ ដោយមានកូតាពីភាគីចិនផ្ដល់សម្រាប់អង្ករកម្ពុជានេះ គេសង្កេតឃើញថា ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសចិនសម្រេចបានជាង១លាន២សែនតោនហើយ៕
កម្ពុជារំពឹងឆ្នាំនេះ នាំចេញអង្ករបានជាង៨០ម៉ឺនតោន និងឆ្នាំក្រោយរំពឹងអាចដល់គោលដៅ១លានតោន
គិតមកទល់នឹងរយៈពេល ៧ខែ ដើមឆ្នាំ២០២០នេះ កំណើននៃការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាបង្ហាញពីកំណើនខ្ពស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ ខណៈដែលគោលដៅនាំចេញអង្ករ១លានតោន ក៏កំពុងស្ថិតនៅកាន់តែប្រកៀកប្រកិតផងដែរ។
អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា លោក លន់ យ៉េង បានអះអាងថា ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជានៅពេញ១ឆ្នាំ២០២០នេះ រំពឹងនឹងហក់កើនឡើងដល់ទៅជាង៨០ម៉ឺនតោន ហើយនៅឆ្នាំក្រោយនេះ រំពឹងថាអាចដល់កៀក ឬដល់គោលដៅ១លានតោន ដែលបានប៉ងទុកជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ។ ការអះអាងដូច្នេះ ដោយផ្អែកលើរបាយការណ៍នាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជានៅ៧ខែ ឆ្នាំ២០២០នេះ ឃើញថាសម្រេចបានកំណើនខ្ពស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងទំហំបរិមាណជាង ៤២,៦ ម៉ឺនតោន កើនឡើងជាង ៣៨% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុននេះ ខណៈដែលតម្រូវការទីផ្សារអង្កររបស់កម្ពុជាកំពុងកើនឡើងជាលំដាប់ ខណៈទីផ្សារក៏មានការធ្វើពិពិធកម្មបានល្អផងដែរ។
លោក លន់ យ៉េង បានលើកឡើងទៀតថា ជាទូទៅតាមរយៈការសង្កេតលើការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជារយៈពេល ១០ឆ្នាំមកនេះ ឃើញថា ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជានៅ៦ខែ ដើមឆ្នាំច្រើនតែសម្រេចបាន៤៥% និង៦ខែ ចុងឆ្នាំ គឺអាចសម្រេចបាន៥៥% នៃបរិមាណនាំចេញសរុប។ ដូច្នេះ ផ្អែកតាមតួលេខ នៃការនាំចេញ ៦ ទៅ៧ខែមកនេះ សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជារំពឹងថា ការនាំចេញអង្ករនៅពេញមួយឆ្នាំ២០២០នេះ អាចនឹងសម្រេចបានរង្វង់៨០ម៉ឺនតោន។
ដោយឡែក សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១ ខាងមុខនេះ វិញ អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានរំពឹងទុកថា អាចនឹងសម្រេចបានការនាំចេញកៀកទៅនឹងគោលដៅ ១លានតោន ឬដល់គោលដៅ១លានតោន។ លោក លន់ យ៉េង អះអាងដូច្នេះ ដោយសារតែលោកមើលឃើញថា នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តម្រូវការទីផ្សារអង្ករពីកម្ពុជាមានកំណើនជាលំដាប់ ពិសេសអង្ករកម្ពុជាក៏មានការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារថ្មីៗបានល្អផងដែរ។ តួយ៉ាង ទីផ្សារចិន នៅរយៈពេលចុងក្រោយនេះ បានហក់កើនខ្ពស់ឡើងៗ គួរឲ្យកត់សម្គាល់ ពិសេសតម្រូវការអង្ករក្រអូបពីទីក្រុងហុងកុង។ រីឯការនាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប មកទល់ម៉ោងនេះ គឺនៅតែមានកំណើន ហើយវាកើនឡើងប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងកំណើន តាំងពីពេលដែលអង្ករកម្ពុជាមិនទាន់ត្រូវបានអឺរ៉ុបយកពន្ធដូច្នោះដែរ។ ទីផ្សារប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដូចជា អូស្ត្រាលី នេវេហ្សេឡង់ កាបុង និងប្រុយណេ ក៏មានសន្ទុះកើនខ្ពស់ដែរ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ នេះ បើតាមការអះអាងរបស់រដ្ឋលេខាធិការរដ្ឋានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា។
បន្ថែមពីនេះ ទីផ្សារអូស្ត្រាលីក៏មានតម្រូវការកើនខ្លាំងដែរ នៅរយៈពេលងចុងក្រោយនេះ ខណៈដែលក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីក៏បានមកចាប់ដៃគ្នាជាមួយវិនិយោគិននៅក្នុងស្រុកសម្រាប់ការធ្វើផលិតកម្មស្រូវអង្ករផងដែរ ដូច្នេះ វានឹងធ្វើឲ្យទីផ្សារអង្ករកម្ពុជាទៅកាន់អូស្ត្រាលីនឹងមានកំណើនកាន់តែច្រើន និងជាកំណើននិរន្តរភាព។
ក្រៅពីនេះទៀត បើមើលទីកាន់ទីផ្សារប្រទេសតូចៗ ដូចជា ប្រទេសកាប៊ុង ប្រទេសព្រុយណេ ជាដើម ក៏មានកំណើនខ្ពស់ដែរ នៅរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហើយទីផ្សារប្រទេសតូចៗទាំងនេះ គឺមានចំណែកទីផ្សារអង្កររបស់កម្ពុជាធំនៅទីនោះ។ បើតាមសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ក៏មានយុទ្ធសាស្ត្រ នឹងជំរុញទីផ្សារអង្ករទៅកាន់ប្រទេសតូចៗទាំងនោះកាន់តែច្រើនផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា បើតាមរបាយការណ៍ពីសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា កាលពីឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅនេះ កម្ពុជាសម្រេចបានការនាំចេញអង្ករប្រមាណ ៦២ម៉ឺនតោន ធ្លាក់ចុះជិត ១% ធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៨៕