ការលំបាកជាកម្លាំងជំរុញទឹកចិត្ត
មុននឹងក្លាយជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងអ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងមានឈ្មោះបោះសំឡេងនាពេលបច្ចុប្បន្ន លោក ច័ន្ទ សុផល ធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ធ្វើការងារជាច្រើន និងធ្លាប់ភ្លក្សរសជាតិនូវការលំបាកជាច្រើនផងដែរ។
ប៉ុន្ដែ លោកថា ការធ្លាប់ឆ្លងកាត់នូវការលំបាកជាច្រើននេះ បានជំរុញឲ្យលោកមានទឹកចិត្តជាតិនិយមកាន់តែខ្លាំង ពោលគឺចង់ឃើញប្រទេសកម្ពុជាមានការអភិវឌ្ឍទៅមុខជានិច្ច។ ដូច្នេះហើយទើបលោកតែងតែចាត់ទុកខ្លួនឯងថា «ជាអ្នកស្រាវជ្រាវម្នាក់» ទោះបីលោកកំពុងស្ថិតនៅទីណា ឬធ្វើអ្វីក៏ដោយ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា លោកពិតជាពេញចិត្តនឹងការស្រាវជ្រាវនិងការវិភាគណាស់ ព្រោះវាគឺជាការផ្ដល់នូវយោបល់ ឬអនុសាសន៍ ដើម្បីទុកជាការពិចារណាសម្រាប់ធ្វើការសម្រេចចិត្ត និងរៀបចំនូវគោលនយោបាយ ឬផែនការយុទ្ធសាស្ត្រឆ្ពោះទៅរកការស្ថាបនាប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន និងចីរភាព។
តើលោកមានរូបមន្ដបែបណាដើម្បីក្លាយជាអ្នកវិភាគដ៏ល្អម្នាក់?
ជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនិងវិភាគសេដ្ឋកិច្ចពូកែមួយរូប មិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែអាចធ្វើទៅបាននោះទេ ប៉ុន្ដែ យើងគ្រប់គ្នាគួរតែស្វែងយល់ពីមូលដ្ឋានខ្លះៗសម្រាប់ជាចំណេះដឹងថ្មីៗបន្ថែម។ ក្នុងនោះ បើតាមប្រសាសន៍របស់លោក ច័ន្ទ សុផល ទាមទារឲ្យមានកត្តារួមផ្សំជាច្រើន ដូចជា ត្រូវមានចំណង់ចំណូលចិត្តទៅលើផ្នែកណាមួយឲ្យបានពិតប្រាកដ ហើយបន្តខិតខំសិក្សាស្វែងយល់ពីផ្នែកនោះ ទាំងទ្រឹស្ដី និងការអនុវត្តជាក់ស្ដែងឲ្យបានស៊ីជម្រៅ។
លើសពីនេះ ត្រូវមានភាពឆ្លាតវៃក្នុងការស្វែងរកព័ត៌មាន ឬទិន្ន័យបន្ថែមឲ្យបានសុក្រឹតល្អ ទោះបីថា មិនបាន១០០%ក្ដី ក៏គួរតែបាន ៩០%ដែរ ដើម្បីប្រមូលយកគំនិតទាំងអស់នោះ មកធ្វើជាក្របខ័ណ្ឌក្នុងការវិភាគ។
យ៉ាងណាមិញ ការវិភាគទៀតសោតត្រូវឈរលើកត្តាសត្យានុម័ត មិនលម្អៀងទៅលើអ្វីមួយតាមអារម្មណ៍ ឬគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ពោលគឺត្រូវឈរលើការវិភាគតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ។ ឧទាហរណ៍ ពណ៌ស ត្រូវមើលឲ្យច្បាស់ថា ស កុំថាជាពណ៌ប្រផះ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ត្រូវយល់ពីបរិបទសង្គម ដើម្បីអាចបន្ស៊ីគ្នារវាងទស្សនៈនិងបរិបទសង្គម ពោលគឺធ្វើឲ្យការវិភាគកាន់តែមានភាពប្រាកដនិយមនិងមានខ្លឹមសារគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីអាចយកទៅអនុវត្ដបានក្នុងន័យស្ថាបនា។
ការផ្លាស់ប្តូរធំៗ
ឆ្លងតាមបទពិសោធន៍ការងារ និងការស្រាវជ្រាវជិត ២ទសវត្សកន្លងមកនេះ លោក ច័ន្ទ សុផល បានកត់សម្គាល់ឃើញថា កម្ពុជាកំពុងមានការអភិវឌ្ឍឆ្ពោះទៅរកភាពវិជ្ជមាន តួយ៉ាង នៅតាមទីជនបទមានការរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ខណៈដែលចំណូលរបស់ប្រជាជនក៏មានកំណើនជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ។
ត្បិតថា ការអភិវឌ្ឍមានច្រើនក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែ លោក ច័ន្ទ សុផល បានគូសបញ្ជាក់ដែរថា វាហាក់មិនទាន់ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ឬជ្រាបបានដល់គ្រប់ទីកន្លែងនោះទេ។ លោកមើលឃើញថា គម្លាតនៃជីវភាពរស់នៅក្នុងសង្គម ក៏មានការប្រែប្រួលធំទៅៗ តែយ៉ាងណា លោកថា នេះជារឿងធម្មតានៃការអភិវឌ្ឍប្រទេសក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ដែលប្រទេសណាក៏តែងតែត្រូវជួបប្រទះដែរ ពោលគឺ មនុស្សមួយក្រុមតែងមានឱកាសមុនអ្នកផ្សេងទៀត ក្នុងការបង្កើតឱកាសសម្រាប់ខ្លួនឯង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថា ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានៅតែរក្សាបាននូវភាពវិជ្ជមាននៅថ្ងៃអនាគត។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែយកចិត្តទុកដាក់លើការពង្រីកបន្ថែមនូវវិសាលភាព និងបញ្ចុះតម្លៃថាមពលអគ្គិសនីសម្រាប់ប្រើប្រាស់ឧស្សហកម្ម ជាពិសេសនៅតាមទីជនបទ ព្រោះថា ថាមពលអគ្គិសនីនេះដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ដើម្បីជំរុញដល់ការផលិតនិងកែច្នៃនានា។
អនុសាសន៍សម្រាប់យុវជន
លោក ច័ន្ទ សុផល បានផ្ដល់យោបល់សម្រាប់យុវជននិងនិស្សិតថា គួរតែស្វែងរកជំនាញ ឬមុខវិជ្ជាដែលខ្លួនចូលចិត្តឲ្យបានច្បាស់លាស់សិន មុននឹងឈានទៅចាប់យកអ្វីផ្សេងទៀត។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា យុវវជនគួរតែខិតខំរៀនសូត្រជាជាងការយកខ្លួនទៅប្រឡូកនឹងនយោបាយច្រើនពេក យុវជនគួរតែជួយខ្លួនឯងឲ្យបានសិន ពោលគឺក្ដោបក្ដាប់ឱកាសដើម្បីការរៀនសូត្រទាន់ខ្លួននៅក្មេងនិងបន្តអភិវឌ្ឍខ្លួននៅក្នុងអាជីពដែលខ្លួនចូលចិត្ត។
អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា ចំណេះដឹង ជំនាញ ឬឯកទេស គឺជាតម្រូវការដែលមិនអាចខ្វះបានឡើយទៅថ្ងៃមុខ ខណៈដែលការប្រកួតប្រជែងក៏មានកាន់តែច្រើន និងខ្លាំងក្លាជាងមុន ពិសេស គឺការប្រកួតក្នុងតំបន់តែម្ដង។ ដូច្នេះ យុវជនកម្ពុជាគួរតែគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់ឲ្យបានមែនទែន កុំភ្លេចខ្លួន!
លោក ច័ន្ទ សុផល ជានរណា?
មានទីកំណើតនៅភ្នំពេញ ធ្លាប់ឆ្លងកាត់រស់ក្នុងរបបប៉ុលពត និងត្រូវជម្លៀសទៅរស់នៅខេត្តស្វាយរៀង ហើយក្រោយពីរបបប៉ុលពតត្រូវបានដួលរលំ បានត្រឡប់មករស់នៅ និងបន្តការសិក្សានៅភ្នំពេញវិញ។
បានបញ្ចប់បរិញ្ញាបត្រថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចកសិកម្ម ពីទីក្រុងឡុងដ៍ ប្រទេសអង់គ្លេសធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ធ្វើការជាច្រើនស្ថាប័នទាំងស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិបច្ចុប្បន្នជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវនិងវិភាគសេដ្ឋកិច្ច និងជាម្ចាស់ចម្ការម្រេច និងចម្ការកៅស៊ូផងដែរ៕