របាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក បានគូសបញ្ជាក់ថា បើបូកសរុបទំនិញដែលកម្ពុជាបាននាំទៅអឺរ៉ុប ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ មានតម្លៃសរុបប្រមាណ ជាង ៤.៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលក្នុងនោះ ទំនិញដែលកម្ពុជានាំទៅអឺរ៉ុប គឺមាន ៨០ ភាគរយទៅហើយ គឺជាសម្លៀកបំពាក់ បន្ទាប់មក គឺផលិតផលស្បែកជើង កង់ និងអង្ករ។
តាមធនាគារពិភពលោកដដែល ប្រសិនបើមានការដកEBA មែននោះ សហភាពអឺរ៉ុប អាចនឹងចាប់ផ្ដើមអនុវត្តដកហូតពន្ធគយលើទំនិញសម្លៀកបំពាក់ ក្នុងអត្រា ១២% ខណៈផលិតផលស្បែកជើងដកហូតពន្ធគយ ១៦% និងកង់ ១០%។ រីឯ អង្ករវិញ ត្រូវបានអឺរ៉ុបចាប់ផ្ដើមយកពន្ធគយតាំងពីដើមឆ្នាំ ២០១៩មកម្លេះ។
បើតាមការប៉ាន់ស្មាន របស់ធនាគារពិភពលោក បង្ហាញថា ប្រសិនបើអឺរ៉ុប អនុវត្តដកហូតពន្ធលើទំនិញសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង បូករួមទាំងការយកពន្ធអង្ករកាលពីពេលថ្មីៗនេះទៀតសោត នោះកម្ពុជា អាចនឹងធ្លាក់ចុះចំណូលពីការនាំចេញក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៦៥៤ ដុល្លារអាមេរិក ដែលនេះ មិនទាន់រាប់បញ្ជូលការដកហូតពន្ធការនាំចូលកង់នៅឡើយ។ បើយើងរាប់ទាំងផលិតផលកង់ទៀត នោះការធ្លាក់ចុះនេះ អាចនឹងមានច្រើនជាងនេះទៀត។
អត្ថបទទាក់ទង!
ធនាគារពិភពលោក បានកត់សម្គាល់ទៀតថា នៅឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ កម្ពុជាបាននាំផលិតផលសម្លៀកទៅអឺរ៉ុប មានជាង ៣ពាន់ ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក ស្បែកជើងមានប្រមាណ ៥០០ លានដុល្លារ អង្ករមានជាង ១៧៧ លានដុល្លារ និងកង់មានជាង ៣៣១ លានដុល្លារអាមេរិក។
លោក លី សូដេត សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ នៃធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ការបាត់បង់ចំណូលជាង ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក បើEBA ពិតជាត្រូវបានដកនេះ គឺយើ់ងមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ ថាក្រុមហ៊ុនរកស៊ីនៅក្នុងវិស័យនេះ នឹងទម្លាក់ការខាតបង់នោះ ទៅអ្នកទិញ ឬយ៉ាងណា ប៉ុន្ដែ បើក្រុមហ៊ុនធ្វើបែបនេះ លោកថា ផលិតផលនាំចេញទៅ នឹងមានតម្លៃកាន់តែខ្ពស់ ដែលវានឹងប៉ះពាល់ដល់បរិមាណនាំចេញ។
លោក លី សូដេត បាននិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា «បើយើងបាត់បង់ EBA គឺយើងនឹងត្រូវបង់ពន្ធគយ (Tariff) ប្រហែលជា ១២ ភាគរយ។ នៅពេលដែលយើងនាំចេញបង់ពន្ធគយ [តម្លៃ] ផលិតផលយើងនឹងត្រូវកើន បានន័យថា បើអ្នកនាំចូលហ្នឹង គាត់បញ្ជូនអា ១២ភាគរយ [អត្រាពន្ធគយ] ហ្នឹង ទៅអ្នកប្រើប្រាស់ នោះតម្លៃផលិតផលរបស់យើងនឹងឡើងថ្លៃ ១២ភាគរយ។ ឡើងថ្លៃ ១២ ភាគរយនោះហើយ ដែលយើងគិតតាមភាពយឺត អញ្ចឹងអាចថា ផលិតផលយើងលក់ចេញទៅ គឺថ្លៃជាងគេ ដូច្នេះអាចនឹងបាត់បង់ចំណូលជាង ៦០០ លានដុល្លារ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ធនាគារពិភពលោក បានគូសបញ្ជាក់ដែរថា ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុប ពិតជាព្យួរមែន EBA ពីកម្ពុជាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ កម្ពុជាអាចមានផ្លូវក្នុងការសម្រាលផលប៉ះទង្គិចពីការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA បានដោយត្រូវកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយលើផលិតកម្ម និងលើបែបបទសម្រាប់ការនាំចេញនានា។
ទាក់ទងនឹងនឹងរឿងនេះដែរ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នាពេលថ្មីៗនេះ ក៏បានធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើនណាស់ដែរ សំដៅ ដល់ការកាត់បន្ថយចំណាយរបស់វិស័យឯកជន ដូចជាការដកកាំកុងត្រូលចេញពីមាត់ច្រកព្រំដែន រំលាយអង្គភាពកាំសាប និងសម្រួលដល់សេវាដឹកជញ្ជូនក៏ដូចជាសេវានាំចេញជាច្រើនទៀត។
ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្ដេច តេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានបញ្ជាក់នៅក្នុង ថ្លែងក្នុងវេទិការាជរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន លើកទី ១៨ កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ ថា សម្រាប់ការធ្វើកំណែទម្រង់ជំហានដំបូងនេះ វិស័យឯកជន នឹងចំណេញប្រមាណ ៤០០ លានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ។
អ្វីដែល គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងនេះទៀតនោះ គេនៅចាំបានថា នៅក្នុងវេទិកា ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ លើកទី២ នៅប្រទេសចិន ដែលទើបតែបិទបញ្ចប់ថ្មីៗនេះ មហាមិត្តដែកថែប ចិន បានបោះសម្ដីប្រកាសជំហររបស់ខ្លួននៅមុខប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ភាគីចិន បានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់នៃការដក EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបពីប្រទេសកម្ពុជាហើយ តែរកមិនឃើញមានការប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទេ ហើយចិននឹងរិះរកវិធីផ្សេងៗជួយដល់កម្ពុជាពីការបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ធំនេះ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី កាលពីថ្ងៃទី ០២ ឧសភា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ មានក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិចំនួន២០ ដែលបញ្ជាទិញទំនិញវាយនភណ្ឌពីកម្ពុជា បានសរសេរលិខិតមួយជូនសម្ដេច ហ៊ុន សែន ដោយបានលើកឡើង ពីក្ដីបារម្ភអំពីគម្រោងនៃការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុប EBA និងសហរដ្ឋអាមេរិក GSP ពីប្រទេសកម្ពុជា។
ទាក់ទងនឹងបច្ចុប្បន្នភាពនៃដំណើរការព្យូរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីសហគមអឺរ៉ុបវិញ លោកឧកញ៉ា វ៉ាន់ ស៊ូអៀង ប្រធានសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា ពិតណាស់ វានៅតែជាបញ្ហាប្រឈម និងជាការគំរាមកំហែងធំមួយរបស់វិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ប៉ុន្ដែ លោកជឿងជាក់ថា តាមរយៈកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងអង្គការ ILO ជាង២០ ឆ្នាំក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យកាត់ដេរ កម្ពុជា ជាមួយសិទ្ធិការងារ និងលក្ខខណ្ឌការងារល្អ នាពេលកន្លងមក ព្រមជាមួយនឹង ការកែប្រែច្បាប់សហជីពឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាល នាពេលថ្មីៗនេះ វានឹងធ្វើឲ្យសហភាពអឺរ៉ុបនឹងពិចារណាឡើងវិញ ពីការសម្រេចព្យូរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBAនេះ ជាក់ជាពុំខាន។
លោកឧកញ៉ា វ៉ាន់ ស៊ូអៀង បានមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះថា «បើថា គាត់ (EU) លើក អា EBA ហ្នឹង ឲ្យគាត់ពិចារណាឲ្យច្បាស់ ពីព្រោះ Effect ប៉ះពាល់រោងចក្រ កម្មករយើងខ្លាំងណាស់។ អា Trade EBA (ពាណិជ្ជកម្មដែលមានការអនុគ្រោះពន្ធ អ្វីគ្រប់យ៉ាង លើកលែងតែអាវុធ) ហ្នឹង ជួយបានមែនទែនកម្មករយើង! ... បើថា លុបចោលទៅ វា Effect Contribution That European has helped Cambodia (ប៉ះពាល់ដល់អ្វីដែលអឺរ៉ុបបានខំជួយកម្ពុជានាពេលកន្លងមក) ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថា គេនឹង Consider (ពិចារណា) អាហ្នឹងខ្លាំងណាស់»។
មែនទែនទៅ វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង របស់កម្ពុជា ពិតណាស់ គឺបានទទួលអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីសហគមអឺរ៉ុបនេះ ជាច្រើនឆ្នាំណាស់មកហើយ។ ប៉ុន្ដែ បើតាមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ រាជរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានអះអាងថា កម្ពុជាយើងត្រូវដឹងខ្លួនឯងថា EBAនេះ គឺមិនអាចស្ថិតនៅជាមួយកម្ពុជា បានរហូតនោះទេ វា ព្រោះវាមានសម្រាប់តែប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណាមិញ នៅពេលដែល កម្ពុជាឈានជើងផុតពីឋានៈប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចនេះ នោះ EBA គឺនឹងត្រូវបាត់បង់ពីកម្ពុជាដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
បើតាមការបញ្ជាក់របស់ពីអ្នកជំនាញ បានឲ្យដឹងថា លទ្ធផលសម្រេចពីសហភាពអឺរ៉ុប ថាដក ឬមិនដក EBA គឺនឹងត្រូវសម្រេចចុងក្រោយនៅខែ សីហា ឆ្នាំ២០២០ ឯណោះ ដូច្នេះ កម្ពុជានៅមានពេលវេលាសមគួរ ក្នុងការត្រៀមខ្លួន ដើម្បីទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់នានា ប្រសិនបើ EBA ពិតជាត្រូវបានដកមែន៕
None
